407

PO USTAWOWE METODY MMWCI1 - TEOtlA I HAKTTKA TESTOWAMIA 407

PO USTAWOWE METODY MMWCI1 - TEOtlA I HAKTTKA TESTOWAMIA 407

H - 1

111-91

Ta metoda nie daje obciążonych oszacowań rzetelności tylko wówczas, gdy pozycje testu mają zbliżone charakterystyki psycho-metryczne (trudność, wariancję) 1 są nośnikami porównywalnych treści. W szczególności - zwracamy na to uwagę - nic można z jej pomocą obliczać współczynnika rzetelności testu, gdy Jest on stosowany z limitem czasu (tak zwany test szybkości). Wówczas bowiem nie wszystkie osoby badane udzielają odpowiedzi na wszystkie pozycje testu (część z nich nie kończy testu przez upływem czasu przeznaczonego na jego rozwiązanie) I utworzone połówki nie są symetryczne.

(4) Metody oparte na analizie właściwości statystycznych pozycji testowych (internal reliability).

Jest to bodajże najbardziej rozbudowana grupa procedur pozwalających na oszacowanie rzetelności testu. Konstruktor testu na jednym z etapów oblicza różne charakterystyki statystyczne zbioru pozycji testowych. Jedna z nich to korelacja każdej pozycji z ogólnym wynikiem testu. Druga to rozkład proporcji osób, które odpowiedziały w określony sposób (wskazały poprawną odpowiedź w teście inteligencji) na poszczególne pozycje; na podstawie tych danych psycholog oblicza wariancję poszczególnych pozycji. Trzecia to korelacje pomiędzy wszystkimi parami pozycji (macierz interkorelacji). Z tych danych można obliczyć, wedle różnorodnych reguł, współczynnik rzetelności testu. Jedną z najbardziej popularnych metod oszacowania współczynnika rzetelności jest metoda zaproponowana przez Lee Cronbacha; inne godne polecenia to metoda B. J. Wincra (Wi-ner. Brown i Michels, 1991) czy G. F. Kude-ra i M. W. Richardsona (por. Magnusson, 1991).

Cronbach (1951) zaleca obliczanie współczynnika alfa (a): (11-71 a gdzie:

s_e - wariancja całkowita wyników całego testu; s, - wariancja i-tej pozycji testu; n - liczba pozycji w teście.

Podejście Cronbacha można rekomendować Jedynie wówczas, gdy test ma strukturę jednoczynnikową, to znaczy zakłada się, że pozycje testu mierzą tę samą zmienną, i gdy Jest zbudowany z pozycji równoległych. Jego wartość będzie zatem tym większa, im bardziej Jednorodna będzie próbka pozycji tworzących test, pobrana z populacji pozycji. Psycholog, który sięga po tę stosunkowo łatwą w stosowaniu i interpretacji miarę rzetelności testu, musi o tym pamiętać.

(5) Metody oparte na analizie związku pozycji testowych z ogólnym wynikiem testu.

W tej grupie metod godna polecenia Jest metoda Spearmana-Browna, oparta na średniej korelacji pozycji testu z jego wynikiem ogólnym (por. Magnusson, 1991).

Współczynnik Spearmana-Browna oblicza się według wzoru:

z

1 ♦ (* - Dr,,²

gdzie:

r„ - średnia korelacja (punktowo-dwuseryj-na) pozycji testowych z ogólnym wynikiem testu; n - liczba pozycji w teście; lub:

1 + (« - l)r_u.

gdzie:

r_v - średnia interkorelacja pozycji testowych; n - liczba pozycji w teście.

Zachodzi związek między średnią interko-relacją pozycji testowych (r_u) 1 średnią korelacją pozycji z ogólnym wynikiem testowym (r«):

^rir - »h