617

-anie, -ertie, -cie (wod-ow-anie, upaństw-owi-enie, gwizd-nię-cie), a także sufiksy imienne, np. -ka (przybud-ów-ka, dogr-yw-ka), formant -nik (prac-ow--tiik), -nia (prac-ow-nia), -isko (cum-ow-isko). Ponadto przyrostki -ow- i -wytworzą derywaty przymiotnikowe przyłączając sufiksy -any, -ony, -ty (roz-gorączk-ow-any, upaństw-owi-ony, uśmiech-nię-ty). Jedynym sufiksem czasownikowym przyłączającym kolejny segment werbalny jest -ow-, po którym może wystąpić -iw- (odczar-ow-yw-a-ć, rozmin-ow-yw-a-ć itp.). Por. lewostronna walencja S_sll|„ s. 598, oraz lewostronna Walencja S_adl, s. 607.

4.4.1.2.    Intermorfy

W strukturze tematu czasownikowego mogą wystąpić maksymalnie trzy intermorfy, a więc ciągi typu R I₃ I₂ I| S_vcib Tak skomplikowane ciągi możliwe są jedynie w czasownikach z sufiksem -ow- zawierających podstawy obcego pochodzenia. Elementem bezpośrednio poprzedzającym sufiks -ow- jest najczęściej -iz- (struktura typu R I, ow-a-ć: rytm-iz-ow-a-ć, styl-iz-ow-a-d), rzadziej np. -on- po podstawach zakończonych na -ja (racj-on-ow-a-ć, selekcj--on-ow-a-ć), (-if-)ik- (gaz-yf-ik-ow-a-d), wyjątkowo (-ik-)ul- (gest-yk-ul-ow-a-ć). W formacjach zawierających ciąg -iz-ow-a-ć bezpośrednio przed -iz- (czyli w pozycji I₂) może wystąpić segment -al-: struktury typu teatr-al-iz-ow-a-ć; rzadko -on-, -ar-, -iw-: rewolucj-on-iz-ow-a-d,fabul-ar-yz-ow-a-d, subiekt-yw-iz--ow-a-ć, wyjątkowo -at-, -ot-, -et-: system-at-yz-ow-a-d, nark-ot-yz-ow-a-ć (por. np. nark-o-man, nark-oza), pat-et-yz-ow-a-d (por. pat-os). Struktury zawierające trzy intermorfy są bardzo rzadkie. Możliwe są w ciągach zawierających w wygłosie połączenie -al-iz-ow-a-d; por. z segmentami -on-, -ik-, -u- w pozycji I₃, np. racj-on-al-iz-ow-a-d, kler-yk-al-iz-ow-a-d, akt-u-al-iz-ow-a-ć. Wszystkie te segmenty występują również w odpowiednich derywatach nominalnych.

4.4.1.3.    Prefiksy

W systemie czasownikowym występuje ok. 50 prefiksów (np. do-, na-, po-, prze-, w-, wy-, za-: do-mieszać, na-mieszad, po-mieszad, prze-mieszad, w-mieszad, wy-mieszać, za-mieszad). Połowa z nich jest obcego pochodzenia (por. de-, dys-, im-, in-, re-, trans-: de-tronizowad, dys-kwalifikowad, im-portowad, in-tronizowad, re-organizowad, trans-mitowad itp.). Wszystkie łączą się bezpośrednio z rdzeniem, tylko niektóre z nich (około 20 przedrostków, w większości rodzimych) mogą się łączyć z podstawami rozbudowanymi w części przedrdzennej. Najszersza prawostronna walencja cechuje prefiksy z-, za-, wy- (por. np. prawostronną łączliwość prefiksu wy-: wy-abs-trahowad, wy-de-dukowad, wy-do-kazywad się, wy-ob-razid, wy-od-rębnid, wy-o-krąglid, wy-po-środkowad, wy-pro-wadzid, wy-z-wierzad, wy-za-bijacj. Przedrostki zapożyczone tworzą tego typu ciągi zwykle w stałych połączeniach (de-kon-spirowad, im-pro-wizowad itp.). Ciągi prefiksalne złożone z trzech segmentów są rzadkie (na-s-pro-wadzad, Z-nie-na-widzied, po-na-wy-pisywać). Tworzą je wyłącznie segmenty rodzime.

Blisko połowa segmentów może przyłączać kolejny przedrostek. Większość formacji zawierających ciągi prefiksalne złożone z dwóch P_vcrt, tworzy zazwyczaj krótkie serie derywatów (por. np. kombinacje: na-wy-gady wad, nie-na-widzid,

617