69 jpeg

ROZDZIAŁ 3 Wydajność pracy i przewaga kompaiarywna... 53

w produkcji sera. W istocie rzeczy, w punkcie 2 Kraj będzie musiał produkować pewne ilości obu dóbr jednocześnie. Możemy pokazać na rysunku, że względna podaż sera (punkt Q' na osi poziomej) jest mniejsza niż wtedy, gdyby Kraj w pełni specjalizował się w produkcji sera. Ponieważ jednak    leży poniżej kosztu alternatywnego

produkcji przez Zagranicę sera w przeliczeniu na wino, Zagranica specjalizuje się w produkcji wina. Pozostaje zatem prawdy, że jeśli kraj specjalizuje się w produkcji jakiegoś dobra, to zawsze jesi to dobro, w którym ma przewagę komparaty wną.

Pomińmy na razie możliwość braku całkowitej specjalizacji jednego z krajów. Z wyjątkiem tego przypadku zazwyczaj skutkiem handlu jest to, że cena światowa jednego dobra (sera) względem ceny drugiego dobra (wina) kształtuje się gdzieś między poziomami względnych cen przed podjęciem wymiany przez oba kraje.

Przyczyną tej zbieżności względnych cen jest to, że każdy kraj specjalizuje się w produkcji tego dobra, w przypadku którego względny jednostkowy nakład pracy jest niższy. Wzrost względnej ceny sera w Kraju spowoduje jego specjalizację w produkcji, co wskazuje punkt F na rysunku 3.4a. Spadek względnej ceny sera w Zagranicy spowoduje jej specjalizację w produkcji wina (punkt F* na rysunku 3.4b).

Korzyści z wymiany

Wiemy już. żc kraje, w których względna wydajność pracy jest różna w różnych gałęziach, będą się specjalizować w produkcji różnych dóbr. Teraz pokażemy, żc dzięki specjalizacji oba kraje czerpią korzyści z wymiany. Te obustronne korzyści można pokazać na dwa sposoby.

Pierwszy sposób wykazania, że specjalizacja produkcji i handel są korzystne, polega na potraktowaniu handlu jako pośredniej metody produkcji. Kraj może produkować wino bezpośrednio, lecz handel z Zagranicą pozwala mu „produkować” wino przez wytwarzanie sera i wymienianie go na wino. Taka pośrednia metoda .produkcji” litra wina jest efektywniejsza niż produkcja bezpośrednia. Rozważmy dwa alternatywne zastosowania jedne; godziny pracy. Kraj mógłby wykorzystać godzinę pracy do bezpośredniego wyprodukowania 1 ia_t „ litrów wina. Albo mógłby wykorzystać tę samą ilość pracy do wyprodukowania 1 fa_lt. kilogramów sera. Ser mógłby następnie wymienić na wino po cenie pozwalającej uzyskać P_t.i P._f litrów wina za kilogram sera. Zatem jedna godzina pracy daje w efekcie (1 fa_u) (P,./P_w) litrów wina. Ta ilość wina jest większa niż ilość, jaką można by wytworzyć bezpośrednio, jeśli:

(I/tf_ić)(ł»_c/P_w)> Va_LW    (3.5)

lub

P_c/r,_f > aja„.

Ale właśnie wykazaliśmy, że w stanie równowagi międzynarodowej, kiedy każdy kraj specjalizuje się w produkcji jednego dobra, musi być spełniony warunek: P_c/P_v > <i_u!d_lv. To pokazuje, żc Kraj może .produkować” wino efektywniej przez wytwarzanie sera i wymienianie go na wino niż produkowanie wina bezpośrednio