Biegaj za nastołkami, a polewki chwalaj,
A jako kędy możesz, tak swe szczęście lataj.
Jam już tak doma siedząc, obrał sobie pokój,
Bogum wszytko poruczył, ty tam, z kim chcesz rokuj,
Bo lak słyszę, iż ten Pan przed wszytkimi płuży.
A nikt na żadnym królu więcej nie wysłuży.
a) Autorem cytowanego utworu jest.......................................................................................................................
b) Utwór ten pochodzi ze zbioru pod tytułem.........................................................................................................
c) Czas wydania zbioru z dokładnością do półwiecza........................................................................................
ZADANIE XV
By rozum był przy młodości,
Nigdy takiej obfitości
Pereł morze i ziemia złota nie urodzi,
Żeby tego nie mieli tym dostawać młodzi.
Mniej by na świecie trosk było,
By się to dwoje łączyło;
I oni by rozkoszy trwalszych używali,
Siebie ani po winnych w żal by nie wdawali.
Teraz, na rozum nie dbając,
A żądzom tylko zgadzając,
Zdrowie i sławę tracą, tracą majętności I ojczyznę w ostatnie zawodzą trudności.
O Boże na wielkim niebie!
Drogo to, widzę, u Ciebie
Dać młodość i baczenie za raz; jedno płacić
Drugim trzeba: to dobre, a tego żal stracić.
a) Autorem cytowanego utworu jest.......................................................................................................................
b) Utwór ten nosi tytuł.............................................................................................................................................
c) Czas powstania utworu z dokładnością do półwiecza.......................................................................................
ZADANIE XVI
Inaksze są [...], domek wielce miły,
Wart, by go lepsze od mych rytmy uwieńczyły.
Jego niewinna zdrada zadumienie czyni:
Wierzch podobien do chaty, środek do świątyni.
[...]
Tu poznać Izabeli gust i humor hojny.
Pod kunsztowną rozrywką ukryta nauka,
Jej to jest wynalazek, jej przemysłu sztuka.
Są, którym łza się toczy, tłoczona uciechą.
Nad zbratanym dostatkiem z ubożuchną strzechą.
Na wspaniałych ruinach wyniesione płoty Ku przezornej baczności dodają ochoty.
[•••]
Kto by rozmyślać umiał, lepszym się tu sprawi,
Kto nie umie, przynajmniej rozkosznie się bawi.
a) Autorem cytowanego utworu jest...........................................................................
b) Utwór ten nosi tytuł...............................................................................
c) Miejsce, o którym mowa w' utworze, to.......................................................................
d) Kto był właściciełem opisanego miejsca?................................................................
ZADANIE XVII
Nie masz nic pod słońcem trwałego, mówi Salomon: nie tyło domy i familije, ale i królestwa, i monarckije wielkie ustają i upadają, i naród się po narodzie na ziemi odmienia. Lecz nic nic jest bez przyczyny, zwłaszcza w ludzkich sprawach, które z rozumu i wolnej wolej pochodzą. Co rozumem i pilnością, i cnotą stanęło, to się nierozumem i nicdbałością, i złością ludzką obala. Jako ciała nasze abo wnętrznymi chorobami, abo powierzchnymi gwałtownymi przypadkami umierają, tak i królestwa mają swoje domowe choroby, dla których upadać muszą.
a) Cytowany utwór nosi tytuł................................................................................................................................
b) Tytuł zbioru, z którego pochodzi utwór..................................................................
c) Autorem cytowanego tekstu jest.....................................................
d) Czas wydania utworu z dokładnością do półwiecza............................