Histogram 6
Występowanie zaimka "ja"
poniżej 7 lat
powyżej 7lat
cala grupa
Histogram 7
Brak zaimka "ja"
Źródło: Badania własne
L' większości dzieci (63,6%) nie występuje zaimek "ja", choć zarysowują się tendencje wzrostowe występowania lub braku tego zaimka wraz z wiekiem dziecka, niezależnie od płci. U dzieci, u których zaimek ten występuje, rodzice zwracali uwagę, iż kształtował się on pomiędzy 4 a 10 rokiem życia. W przypadku braku mowy u dziecka wyrażenie "ja chcę" zamieniano na gest, natomiast u dzieci mówiących zaimek "ja" zamieniano na imię własne.
5.5. FORMUŁOWANIE WYPOWIEDZI SŁOWNYCH
W badaniach zwrócono uwagę na zastosowanie przez dzieci odmiennego kodu - nazewnictwa uży wanego do komunikowania się z otoczeniem. Bardzo często rodzice wskazywali na odrębność i specyficzność w nazewnictwie stosowanym przez dziecko z autyzmem. Dotyczyło ono przede wszystkim przedmiotów, których się w ten sposób nauczyły dopominać, aie i czynności. Zebrany materiał pozwolił na wykazanie, iż w'raz z wiekiem zwiększa się wykorzystywanie swoistego sposobu porozumiewania się przy pomocy mowy. Umiejętność ta przeważa u chłopców niezależnie od wieku.
Aby określić zależność między użyciem kodu językowego a płcią badanych dzieci, obliczono hipotezę H0> wykazując brak podstaw do jej odrzucenia.
Na wykresach przedstawiono w procentach stosowanie kodu językowego przez dziewczęta (19), chłopców (36) i ogółem (55 dzieci).
Histogram 8
Stosowany kod językowy
poniżej 7 lat
powyżej 71at
cała grupa
Źródło' Badania własne
Większość dzieci (3 1) nie przejawiała takiej cechy, trzeba jednak zaznaczyć, iż wśród badanych w 18 przypadkach nie wystąpiła mowa. Tak więc w grupie dzieci mówiących u 13 nie wystąpił specyficzny kod językowy. Prawie dwa razy więcej dzieci (24) prezentowało kod określany przez rodziców jako: ''Pio-trustowa mowa" (często od imienia własnego dziecka), "chińszczyzna", "mowa telegraficzna". Mowa tego typu pojawiała się w późniejszych okresach rozwojowych - głównie po ? roku życia i była efektem poecholalicznego ewoluowania mowy.