■ Wiara- jej brak powoduje spadek motywacji do działania, marazmu w działaniu, osłabienia aktywności- sytuacje stresowe wzmacniane często przez najbliższych.
Koncepcie działania związane ze sfera ubóstwa:
- Koncepcje marginalizacji (wykluczenia)- osoby ubogie, wysoki poziom ubóstwa, ubóstwo długotrwałe może być „dziedziczone”- kolejne pokolenia wzrastają w ubóstwie. Związane to jest z brakiem środków materialnych ale też z brakiem potrzeb edukacyjnych.
- Biedota jako warstwa społeczna (underclass)- osoby te identyfikowane są jako niepotrzebne, pasożytujące, korzystające z pracy innych osób, nie dając nic w zamian. Odnosi się to do procesu długotrwałego, często trwającego i przechodzącego na kolejne pokolenie. Wykluczenie z funkcjonowania społecznego i korzystania z dóbr ekonomicznych, kulturalnych danego społeczeństwa. Identyfikowanie tych osób z ośrodkami pomocy społecznej.
Ubóstwo wynikłe z likwidacji pewnych zakładów, gospodarstw rolnych, Brak możliwości przekwalifikowania się, co i tak nie daje pewności zdobycia zatrudnienia. Osoby te są zmuszone do korzystania z pomocy społecznej. Następuje uczenie się pewnych zachowań i postaw: ciągłe korzystanie z pomocy socjalnej, dzieci przejmują postawy rodziców.
- Koncepcja subkulturowa- dotyczy głównie niejasności narodowych. Chodzi tu o kwestię wzorców zachowań funkcjonujących w danym społeczeństwie.
- Koncepcja feminizacji biedy-
■ Gorsza sytuacja zawodowa kobiet, trudne sytuacje na rynku pracy i na starcie zawodowym.
■ Sytuacja kobiety- trudność spełniania roli matki w sytuacji pracy, trudności w pogodzeniu ról kobiety. Kobieta staje się źródłem sytuacji konfliktowych.
Typologia osób ubogich i ich sytuacji (typy postaw ubogich wg Zalewskiej)
- Osoby w pełni zaradne w swoim najbliższym środowisku, życiu społecznym i rodzinnym. Braki finansowe są powodowane czynnikami zewnętrznymi, np. bezrobociem
- Osoby samodzielne w aspekcie samoobsługi i funkcjonowania indywidualnego. Trudności pojawiają się w funkcjonowaniu rodzinnym (konflikty). Może to wynikać z doświadczeń wyniesionych z domu rodzinnego.
- Osoby niezbyt zaradne i w środowisku i w rodzinie i w życiu społecznym- osoby starsze, niepełnosprawne, chore. Przyczynami ubóstwa są tu: stany chorobowe, stopień inwalidztwą starość.
- Osoby zaradne w pewnych specyficznych sytuacjach, ,grupach- bezdomni, uzależnieni od narkotyków tylko w tych sferach funkcjonują. Nie potrafią działać zawodowo, w szerszym środowisku itd. Umiejętność funkcjonowania tylko w swoim środowisku.
- Osoby zupełnie bezradne- wymagające opieki. Przyczyną ubóstwa może być:
■ Choroba (fizyczna lub psychiczna)
■ Niesprawność środowiska
■ Niesprawność instytucji opiekuńczych, które nie są w stanie wspomóc jednostki wymagające pomocy.
Przyczyną ubóstwa może być też bezrobocie, które w poprzednim systemie było maskowane, ukrywane. Obecnie jest to zjawisko bardzo rozpowszechnione.
•Stopa bezrobocia- stosunek osób nieaktywnych zawodowo wobec aktywnych zawodowo-pracujących.