2.3. Analiza pytań
U !;i.{
Pytanie właściwie postawione to pytanie, którego oba założenia, pozytywne i negatywne, są prawdziwe.
Analizowane wyżej pytanie: Kto był twórcą teorii ewolucji? jest pytaniem dobrze postawionym.
Pytaniem właściwie postawionym jest pytanie:
Kto zabił -prezydenta Narutowicza?
Założenie pozytywne pytania:
Istnieje ktoś, kto zabił prezydenta Naimtowicza jest prawdziwym zdaniem. Prawdziwe też jest założenie negatywne pytania:
Istnieje ktoś, kto nie zabił prezydenta Narutowicza.
'• * ł v I. ..•*! ;• |i!1; * *«|;fji * j * ‘ rj i |!! |! j:,|i !;j r!! rt^'1 Wl\ i.j i-i; h ' 111 i I i;!
Pytanie niewłaściwie postawione to pytanie, którego przynajmniej jedno założenie jest fałszywe.
Pytaniem źle postawionym jest pytanie:
Kto ze studentów nie zdał matury?
Założeniem pozytywnym tego pytania jest bowiem fałszywe zdanie:
Istnieje student, który nie zdał matury.
Zadane siostrze zakonnej pytanie Który z piłkarzy jest moim idolem? może sprawić nie lada kłopot, jeśli żaden piłkarz nie jest jej idolem. Będzie zatem dla niej pytaniem źle postawionym. Cóż ma napisać w wypracowaniu uczeń gimnazjum na zadany temat: Dlaczego Jan Paweł II jest moim wzorcem osobowym?5, skoro dla niego fałszywym zdaniem jest założenie pytania Jan Paweł II jest moim wzorcem osobowym?
Przeanalizujmy jeszcze pytanie: Co zrobiła Balladyna Alinie?
Niewiadoma tego pytania to zmienna reprezentująca możliwe czyny Balladyny wobec Aliny: {uczesała, pobiła, zabiła, pocałowała, pogłaskała...}
Założenie pozytywne pytania: Jest taki czyn, którego Balladyna dopuściła się wobec Aliny.
Założenie negatywne pytania: Są takie czyny, których Balladyna w stosunku do Aliny nie popełniła.
Autentyczny przykład ze szkolnego konkursu wiedzy o Janie Pawle II.
27