czekanowska0010

a saga oznacza przekształcanie legoz ogniwa. Autorowi tekstu jako doświadczonemu instrumentaliście nietrudno też było stwierdzić, że wskazana terminologia odnosi się również do części instrumentu (ryc, 45) i do jego podziału na trzy rejestry.

Jak wynika z przedstawionego szkicu - mojyn - szyjka dontbry dzieli się na trzy części:

bas (głowa)    kmtdc (pierś) a juk (nogi)

lub:

bas    orła    saga.

Stosowana przez muzyków terminologia pozwala stwierdzić, że wyróżnione czę ści i rejestry (zarówno formy muzycznej jak i instrumentu) pozostają w relacji do odpowiednich części ciała. Tak więc wskazują na głowę i bas), szyję {mojyn), pierś {ke.udej i nogi [ajak]^. Autor opracowania określił zatem te terminy jako antropomorficzne. Wyjaśniono wreszcie, że najistotniejszy jest cel ewokowania określonego stanu emocjonalnego, jako że kjui znaczy tyle co ‘błogostan’.

Dużą zaletą przedstawionego opisu i jego komentarza jest wykorzystanie przez autora własnego doświadczenia jako instrumentalisty. Dzięki temu mógł on wskazać na wpływ okoliczności wykonania (konieczność ograniczenia do jednej pozycji, oraz skali do jednej okrawy) na kształt i zasięg kształtowanych motywów. Można zatem wyróżnić style gry i kształtowane motywy jako zależne od budowy instrumentu i konwencji gry oraz te, na które rzuLuje zespół czynników kulturowych o wysokim sropnin uogólnienia (wyobrażenie świata, normy religijne). W wyniku podjętych badań Amanowowi udało się ustalić podstawowy model wykonania, przebiegający od rejestru dolnego, poprzez średni do górnego, czyli do sfery ‘nóg' (naszkicowany portret przedstawia „postać” w wersji odwróconej - ‘nogi' są na górz.e), jakkolwiek - jak podkreśla autor - na końcu utworu należy powrócić do dolnego rejestru.

W porównaniu z opisanymi powyżej strukturami mui\amu/rrtiiqamu, kjui jest inny, odmienna jesL Lakże jego „droga” i koncepcja rozwoju. Zasada łączenia poszczególnych kjui w cykle nie zbliża go też do suity', jaką jest tnaqam. Niemniej jednak można wskazać na ogólnie pojęte cechy wspólne, takie jak podział na rrzy rejestry i związane z nim wyobrażenia wierzeniowe trzech światów (ziemi, niebios i podziemia), można też wskazać na podstawkowy dla tej struktury dualizm, polegający na przeciw-stawianiu odcinków' ustabilizowanych odcinkom przekształcanym. Warto jednak pamiętać, że kjui jest krótki (trwa około dwudziestu minut, lub nawet krócej), a przy rym opatrzony jest konkretną dedykacją, w^r wyniku czego zostaje podporządkowany jednemu nastrojowi emocjonalnemu i brakuje w nim kontrastów wyrazowych.

133