elementy kompozycji fotograficznej(

Symetrio nie zawsze jest w fotogramie wskazana. Gdy jednak fotografujemy przedmioty, w których istocie tkwi symetria, mamy prawo komponować symetrycznie.

Rozróżniamy cztery elementy kompozycyjne przedmiotu względnie obrazu, co w praktyce fotograficznej jest jednoznaczne, gdyż układ kompozycyjny przedmiotu, widziany z punktu obiektywu staje się układem kompozycyjnym obrazu. Elementami tymi są: 1) linia, 2) plama, czyli powierzchnia o jednej barwie lub jednej, równomiernej wartości tonalnej, 3) barwa — w fotografii zazwyczaj czarno-biała, czyli tonalność oraz 4) temat.

Pojęcie linii kompozycyjnej nie zawsze pokrywa się z pojęciem linii geometrycznej, jednowymiarowej. W kompozycji rozróżniamy trzy rodzaje linii: linia dzieląca dwie płaszczyzny, linia będąca wydłużoną wąską płaszczyzną i linia wyobrażona, łącząca poszczególne elementy obrazu. Pojęcie linii dzielącej powierzchnię jest proste i zrozumiałe. Linia taka jest granicą, np. pomiędzy tłem i przedmiotem lub pomiędzy dwoma przedmiotami — plamami. Każdy obraz musi posiadać większą lub mniejszą ilość takich linii granicznych, jeżeli przedstawia jakikolwiek dostrzegalny kształt⁸). Technika fotograficzna dysponuje poza tym liniami nieostrymi. Linie te oczywiście nie posiadają już charakteru linii w pojęciu geometrycznym.

•) Zasadniczo ładna Unia obrazu nie Jest Idealnie ostra. Iccz jej n Scott roić Jest tak mata. ic praktycznie roołcmy ją uwalać za linią ostrą.

Jako linie będziemy również traktować takie przedmioty, jak gałąź, szyna kolejowa, wydłużona smuga obłoku, czy pręt metalowy. Oczywiście nie można określić dokładnie granicy pomiędzy taką linię a plamę. Linie tego typu nadaję charakterystyczny wyraz obrazowi. Obrazy, skomponowane z takich elementów nazywamy „arabeskami". Oczywiście arabeską będzie zarówno obraz czarnych linii na jasnym tle, jak i białych na ciemnym.

Linie wyobrażono nie istnieją rzeczywiście. Są to linie powstające w wyobraźni przez połączenie poszczególnych niewielkich plam obrazu.

LinJo wyobrażone, Jak mówi ich nazwa. IUo istnieję W rzeczywistości, powstaję w naszym mózau

Zasadniczo linia wyobrażona może być już wyznaczona przez trzy plamy obrazu. Dwie plamy nie wyznaczają linii wyobrażonej, jak to się dzieje w wypadku linii geometrycznej.

Nieuniknionym elementem kompozycji plastycznej Jest plama, powierzchnia, płaszczyzna. Przedmioty, których obrazy oglądamy na zdjęciach fotograficznych, tworzą zazwyczaj na nich plamy konkretnych kształtów. Te właśnie większe i mniejsze plamy układamy w całość obrazu, zachowując ich celową z punktu widzenia kompozycji współzależność. Na obrazie nie ma ani jednego miejsca, na którym nic byłoby plamy, dlatego komponując go winniśmy zwracać uwagę na wszystkie szczegóły, zarówno na