geolog lab13

-    pokroi: najczęściej izometryczny, często jednak występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, ziemistych lub w formie wykwitów

-    łupliwość: brak

-    Przełam: muszlowy lub nierówny

-    twardość: ok. 2

-    barwa: żółta

-    rysa : żółta

-    połysk: tłusty, szklisty

-    przezroczystość: różna- od całkowicie przezroczystych do mętnych i przeświecających

-    cecha charakterystyczna : łatwa topliwość i palność.

Minerały skał metamorficznych

Skały metamorficzne są zbudowane z minerałów dwojakiego pochodzenia. Są to:

•    minerały pochodzące ze skał pierwotnych (magmowych lub osadowych), które pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia nie ulegają prawie żadnym zmianom, np. kwarc, skalenie, miki, kalcyt, amfibole, pirokseny

•    minerały będące produktem procesów metamorficznych np. chloryty, serpentyn, talk, epidot, grafit, dysten

Wiele minerałów może mieć zarówno jedno jak i drugie pochodzenie.

Sposób zachowania się niektórych minerałów skał magmowych i osadowych w warunkach metamorfizmu:

•    minerały, które pozostają nie zmienione: kwarc, kalcyt, granaty, magnetyt, hematyt, piryt, biotyt.

•    minerały, które zachowują się, lecz reprezentowane są przez szczególne odmiany:

-    skalenie potasowe: mikroklin

-    plagioklazy: albit, oligoklaz (ogniwa bogate w sód)

-    muskowit: serycyt (drobnołuseczkowa odmiana muskowitu)

-    amfibole: aktynolit, tremolit, glaukofan

-    pirokseny: omfacyt

•    minerały, które ulegają przeobrażeniu:

-    plagioklazy wapniowe —> plagioklazy sodowe, zoizyt, epidot

-    oliwiny -» najczęściej: minerały grupy serpentynu, chloryt

-    minerały iłowe —» miki

-    glaukonit -» epidot, chloryt

-    uwodnione tlenki i wodorotl. Fe -> bezwodne tlenki Fe (magnetyt, hematyt)

-    uwodnione tlenki iwodorotlenki Al —> bezwodny tlenek Al (korund)

-    chalcedon, opal —> kwarc

ZADANIE DO WYKONANIA

1.    Wskazać minerały o trzech różnych formach skupienia (np. szczotka krystaliczna, pojedynczy kryształ, skupienie zbite).

2.    Określić pokrój trzech wybranych okazów minerałów.

3.    Podać trzy przykłady minerałów wykazujących łupliwość, oraz trzy przykłady minerałów o wyraźnym przełamie.

4.    Posługując się skalą Mohsa określić twardość trzech wybranych minerałów. Sprawdzić zależności między twardościami minerałów ze skali Mohsa.

5.    Określić cechy optyczne trzech dowolnych minerałów. Które z nich są barwne, a które zabarwione?

Opisać cechy fizyczne wskazanych minerałów według podanego schematu:

•    nazwa minerału,

•    przynależność chemiczna wg klasyfikacji Berzeliusa (lub wzór chemiczny),

•    forma skupienia i pokrój kryształu

•    łupliwość

•    przełam

•    barwa

•    rysa

•    przezroczystość

•    połysk

•    twardość

Własne spostrzeżenia skonfrontować z podanym opisem minerałów.

13