148
Jeżeli jednak występuje "błąd nie równoległości osi celowej do OGi li-beli niwelacyjnej, to na łacie B otrzymamy odczyt inny O • Zwykle po
p2
wycelowaniu lunety na łatę, ustawioną pionowo w punkcie B, nie poziomu-jeny li be li niwelacyjnej i nie wykonujemy odczytu 0'^, obarczonego błędem wynikającym z nierównoległości osi c 1 ln, lecz za pomocą śruby elewa cyjnej nastawiamy celową na obliczocy odcayt O , a śródek pęcherzyka
p2
libeli niwelacyjnej sprowadzany do punktu głównego śrubką (śrubkami) rektyfikacyjną libeli niwelacyjnej. Czynności na stanowisku drugim należy dla kontroli powtórzyć. Tę metodę rektyfikacji-nazywany metodą podwójnej niwelacji,
ffiweletory automatyczne. Kiwelatory llbelowe i związana z nimi technika pomiar07^ są mniej doskonałe od nowych typów przyrządów wprowadzonych do produkcji w 1930 r. Bęczce poziomowanie osi celowej oraz brak kontroli nad zachowaniem się libeli w momencie odozytu zostały wyeliminowane dzięki wyposażeniu nowych konstrukcji niwelatorów w urządzenia optyczno-nechaniczne, zwane kompensatorami, Urządzenia te pozwalają na automatyczne doprowadzenie osi celowej do poziomu w pewnych niewielkich granicach pochylenia lunety. Niwę la tory z takimi urządzeniami nazwano automatycznymi lub samopoziomującymi. Tak na przykład w ni we la tor ze Ni2 (rys, 1pó) umieszczono urządzenie wiszące z pryzmatem jako kompensatorem, który przy każdym pochyleniu lunety o niewielki kąt odchyla odpowiednio wiązkę promieni. Dzięki działaniu kompensatora odczyt nitki poziomej na
Rys. 15$