image 034

34 Parametry anten

1.9 Pasmo pracy

W technice antenowej przez pasmo pracy rozumie się zakres częstotliwości, dla którego wybrana cecha, właściwość anteny spełnia założone z góry wymagania. W istocie często definiuje się pasmo pracy dla jednego, określonego parametru nie formułując specjalnych wymagań w stosunku do innych parametrów, których znaczenie jest w tym właśnie zastosowaniu mniej istotne. Przykładowo, dla anten pracujących z polaryzacją kołową istotnym parametrem (poza dopasowaniem) będzie eliptyczność AR.

Szerokość pasma określa się najczęściej poprzez podanie wartości górnej i dolnej częstotliwości, ograniczających dane pasmo pracy. W przypadku anten szerokopasmowych często operuje sie pojęciami takimi jak dekada (stosunek częstotliwości górnej do dolnej równy 10) czy oktawa (stosunek wyżej wymienionych częstotliwości równy 2). Tak więc antena pracująca w paśmie dwóch oktaw, to antena o stosunku częstotliwości górnej do dolnej równym 4.

Warto zauważyć, że zmiany impedancji wejściowej w zależności od częstotliwości dla wielu anten (dipole, anteny paskowe) są różne od zmian charakterystyki kierunkowej promieniowania - ta ostatnia jest praktycznie niewrażliwa na zmiany częstotliwości. Czynnikiem limitującym szerokość pasma jest w takim przypadku oczywiście impedancja wejściowa.

Na zakończenie należy przypomnieć o względności pojęcia szerokość pasma. Oceniając szerokość pasma anteny powinniśmy odnosić ją do standardowych wielkości dla danego typu anteny. W tym kontekście nie powinno budzić zdziwienia stwierdzenie, że antena mikropaskowa o paśmie 10% jest relatywnie szerokopasmowa, antena zaś spiralna o paśmie jednej oktawy jest relatywnie wąskopasmowa.

1.10 Równoważność parametrów anten pracujących w trybach: nadawczym i odbiorczym - twierdzenie o wzajemności

W klasycznym systemie telekomunikacyjnym występują zawyczaj anteny nadawcze i odbiorcze. Znajomość parametrów anteny pracującej w trybie nadawczym lub odbiorczym jest niezbędna, aby prawidłowo zaprojektować system. Jest rzeczą oczywistą, że większość parametrów anten mierzy się w odpowiednich układach pomiarowych, gdzie badana antena jest anteną nadawczą lub odbiorczą. W takiej sytuacji rodzi się pytanie czy parametry anteny zmierzone, gdy pracuje ona w trybie nadawczym, są takie same jak parametry tej anteny pracującej w trybie odbiorczym. W szczególności dotyczy to charakterystyki promieniowania, która jest jednym z podstawowych parametrów anten. Od-