Image0012 (3)

Składniki podstawowe

• Tłuszcz — nadmierne spożycie obniża poziom Ca w organizmie i sprzyja osteoporozie

-    nasycone kwasy tłuszczowe wiążą Ca i Mg w jelicie zmniejszając wchłanianie

-    zwiększają także wydalanie wapnia przez nerki

-    duża ilość kwasów tł. n-6 wzmaga poziom cytokin pro-zapalnych, stymulujących aktywność osteoklastów i zwiększających resorpcję kości

-    zapobiegają temu kwasy tłuszczowe n-3 (EPA i DHA)

-    EPA dodatkowo hamuje spadek estrogenów w czasie menopauzy

-    kwasy tł. jednonienasycone zwiększają efektywność wit. D, polepszają syntezę kolagenu i zmniejszają wydalanie Ca z moczem

• Błonnik - węglowodany nie trawione

- wiążą wapń i magnez w jelicie zmniejszając wchłanianie

Wskazania dietetyczne

•    Zwiększyć spożycie wapnia zwłaszcza z produktów mlecznych (napoje fermentowane, mleko, twarogi, sery) do 1000 mg

•    Ograniczyć podaż fosforu aby utrzymać stosunek Ca:P powyżej 1 (zmniejszyć spożycie mięsa i wędlin)

•    Nie dopuścić do niedoborów magnezu, potasu, manganu, boru, krzemu (odpowiednie spożycie prod. zbożowych, warzyw i owoców, strączkowych)

•    Nie dopuścić do niedoborów wit. D (zwiększyć spożycie ryb i olejów roślinnych) oraz wit C i B₆ (zwiększyć spożycie warzyw i owoców)

•    Ograniczyć białko zwierzęce przy prawidłowym spożyciu białka całkowitego; lg/kg (mniej produktów mięsnych)

•    Zmniejszyć spożycie soli kuchennej (do 6 g dziennie - 2,35g Na)

•    Nie przesadzać z ilością błonnika; 20-25 g dziennie (nie za dużo przetworów z pełnych ziaren zbóż)

•    Ograniczyć spożycie kofeiny (do 3 filiżanek kawy, mniej Coca Coli)

•    Unikać nadmiaru alkoholu i palenia tytoniu

Pozostałe składniki

Kofeina - sprzyja osteoporozie

-    zwiększa wydalanie wapnia i zmniejsza wchłanianie jelitowe

-    zaburza aktywność hormonów regulujących metabolizm kostny

-    zwiększa poziom PTH

-    ogranicza różnicowanie i aktywność osteoblastów

-    hamuje mineralizację kości i syntezę macierzy

picie dużych ilości kawy (ponad 3 filiżanki dziennie) i napojów typu cola zwiększa 3-krotnie narażenie na złamania kości. Efekt ten można niwelować przez dodatek 40 mg Ca na filiżankę kawy (kawa z mlekiem lub śmietanką)

Alkohol (w nadmiarze) - powoduje osteoporozę

-    działa toksycznie na osteoblasty, zmniejsza podziały, aktywność i przeżycie

-    zwiększa resorbcję kości (wzrost poziomu PTH)

-    zaburza wchłaniane Ca, Mg, Fe i innych skł. mineralnych i witamin

-    zwiększa wydalanie Ca

-    uszkadza wątrobę i obniża poziom aktywnej wit. D

-    zwiększa ryzyko upadków

niewielkie ilości alkoholu sprzyjają mineralizacji przez wzrost syntezy i poziomu estrogenów_

Leczenie i profilaktyka osteoporozy

•    Osiągnięcie maksymalnej szczytowej masy kostnej w okresie jej powstawania

•    Ograniczenie czynników ryzyka

Farmakoterapia:

-    preparaty Ca z wit. D

• bifosfoniany: łączą się z hydroksyapatytami w oporne na hydrolizę związki, hamują resorpcję tk. kostnej przez osteoklasty

-    SERM - selektywne modulatory receptorów estrogenowych (tamoxifen): hamuje

ubytek a może zwiększać nawet masę kostną bez ryzyka raka piersi

-    parathormon, ludzki hormon wzrostu

Hormanalna terapia zastępcza Zwiększenie ekspozycji na słońce Zwiększenie aktywności fizycznej

Prawidłowe żywienie