IMGP9594

50 PLINIUSZ: HISTORIA NATURALNA

glądzie takim, jak się ich zwykle maluje¹⁵. „Himantopodo-wie” tłumaczą niektórzy jako „Rzemieniostopi’\bo odznaczają się właściwością poruszania się za pomocą pełzania. Faruzyjczycy, niegdyś Persowie, byli podobno towarzyszami Herkulesa śpieszącego do Hesperyd¹⁶. Ponadto o Afryce nie znajduję nic więcej godnego uwagi.

¹⁵    Ajgipan to przydomek greckiego bóstwa pasterskiego o koźlich nogach, Pana.

¹⁶    - po złote jabłka. Była to dwunasta praca Herkulesa.

L OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA CZŁOWIEKA JAKO DZIEŁA NATURY (VII 1—4)

Tak przedstawia się świat, a w nim kraje, ludy, morza, ważniejsze wyspy i miasta. Ale niemniej ważne od tego wszystkiego są znajdujące się na świecie istoty żywe, nawet jeśli nastręczają badaczowi niejeden punkt niewyjaśniony. Pierwsze miejsce słusznie należy się człowiekowi, ze względu na którego, jak się zdaje, stworzyła wszystko inne przyroda, sroga w zamian za tak wielkie swoje dobrodziejstwa, i to tak dalece, że trudno rozstrzygnąć, czy jest dla człowieka raczej dobrą matką, czy złą macochą. Przede wszystkim człowiek jest tym jedynym wśród stworzeń, którego przyroda nie odziewa z jego własnych zasobów, podczas gdy wszystkim innym przydzieliła rozmaite gotowe okrycia: skorupy, skórki, kolce, skóry, sierść, szczeć, włosy, pierze, pióra, łuski, runo! Nawet pnie drzew zabezpieczyła od zimna i upału korą, niekiedy podwójną. Tylko człowieka nagiego i na gołą ziemię rzuca w chwili jego urodzenia¹, na to, by zaraz krzyczał i płakał; a przecież żadne inne stworzenie nie rodzi się do płaczu, i to od razu u progu życia! A uśmiech, dalibóg, i to tylko całkiem

¹U wielu ludów istniał zwyczaj, że rodzącą kładziono na ziemi albo & podłodze posypanej ziemią. Ziemia mianowicie była pojmowana jako niatka wszystkiego, która w tym charakterze użycza rodzącej swoich sił.