222 • Lajos
wal w wydarzenia dziejące się na dworze Itaki. Jedynymi jego towarzyszami byli: stara służąca, jej mąż, Oolios, oraz ich dzieci. Tam też po powrocie udał się Odyseusz na spotkanie z ojcem. Za sprawą —> Ateny, która dzięki cudownej kąpieli odmłodziła L., udzielił on Odyseuszowi pomocy, kiedy grozili mu krewniacy zabitych zalotników —> Peneiopy. On to właśnie oszczepem zabił Eupejtesa, ojca -> Antinoosa. • L. zdobył sławę przede wszystkim jako ojciec Odyseusza. Patrz także Eurykleja.
Lajos, syn króla Teb ->Labdakosa i jego następca tronu. Mąż -»Jokasty, ojciec -> Edypa. Gdy miał niespełna rok, zmarł jego ojciec, a rządy w Tebach sprawował -» Ukos (brat -ł Nykteusa). Wkrótce został on zabity przez synów ->Antiopy, —»Amfiona iZetosa, którzy pomścili swoją matkę i przejęli rządy w królestwie. L. schronił się wtedy u -* Pelopsa, gdzie poznał młodego -» Chrysipposa, syna króla. Obudziła się w nim namiętność do królewskiego syna tak wielka, że odważył się porwać Chrysipposa. Pelops przeklął L. Kiedy Jokaście, żonie L., urodził się syn, ojciec rozkazał porzucić go w lesie, pomny na słowa wyroczni, że zginie z rąk własnego syna. Obawiając się, że mimo wszystko chłopiec może ocaleć, związał mu nogi rzemieniem, a stopy przebił. Uratowane przez pasterza dziecko przyjął król -» Koryntu -» Polybos razem ze swoją żoną -> Merope; on też dał mu imię Edyp. Z czasem Edyp zaczął mieć wątpliwości co do swego pochodzenia. Udał się więc do -> Delf, by zasięgnąć rady wyroczni, która przepowiedziała mu, że zabije swojego ojca i ożeni się z matką. Do Koryntu już nie wrócił. Zgodnie z przepowiednią L. zginął z rąk Edypa, a Edyp ożenił się ze swoją matką. Klątwa Pelopsa spełniła się. Patrz także Harmonia, Kreon, Labdakidzi.
Lajstrygonowie, ludożercze, dzikie plemię olbrzymów, żyjących, według Greków, na wybrzeżu Sycylii, według poetów rzymskich - w Lacjum lub Kampanii. Mieszkali w miastach, rządził nimi król. O L. Homer wspomina w -» Odysei (pieśń X, w. 81): powracający ze zdobytej —> Troi —> Odyseusz zatrzymał się w pobliżu ich wybrzeża. Wysłał do króla Antyfatosa posłów, król L. jednego z nich upiekł na ogniu. * Malowidło ścienne Lajstrygonowie niszczący flotę Odyseusza pochodzi z I w. p.n.e., znajduje się w Muzeum Watykańskim.
Lakedajmon (łac. Lacedaemon) patrz Sparta
Laodike, 1 najpiękniejsza córka króla —> Troi -» Priama i Hekabe. Zona -» Telefosa (według innych Helikaona,
Laokoon • 223
syna —> Antenora). Była kochanką —» Akamasa (syna —»Tezeusza), z którym miała syna Munitosa. Po wtargnięciu do miasta —> Achajów ziemia rozstąpiła się przed uciekająca L. i pochłonęła ją. 2 Inna dziewczyna o tym imieniu była córką —> Klitajmestry i —» Agamemnona, jest postacią tragedii greckiej, w której pojawia się jako Elektra. 3 Znana jest także L. —> okeanida, żona —»In ach osa, z którym miała syna —> Foroneusa. Patrz także lo, Stymfalos.
Laokoon, brat —> Anchizesa, kapłan —»Apollona Tymbraj-skiego (—> Troja). Syn trojańskiego księcia —» Antenora. Pojawił się w ostatnim dniu wojny trojańskiej, sprzeciwiając się wprowadzeniu —> konia trojańskiego za bramy warowni. Aby przekonać towarzyszy, że ma rację, rzucił oszczepem w bok drewnianego konia. Trojan jednak nie przekonał, ponieważ z morza wyszły wtedy dwa węże i rzuciły się na L. oraz jego dwóch synów, dusząc ich (zdarzenie to przedstawia rzeźba Grupa Laokoona). Wszyscy uznali to za gniew —»Ateny (albo —> Posejdona) i wciągnęli za mury miasta drewnianego kolosa. Nie wiedzieli, że wcześniej kapłan popełnił świętokradztwo, żeniąc się,