IMG09

| osobista relacja matki z córką, dowiadujemy się na wstępie, wpisana zostaje tu w formę starożytną- teatru greckiego, a skarga matki jest „odwieczna”) Odwieczna,

ale zarazem umiejscowiona historycznie: „są fakty archiwa filmy dokumenty”. Matka    |IJ|^RB    £

w formie Pisma Oralnego wykłada „dzieje jej dziejów w czasie wojny”, oraz „żydów-

ski upadek poniżej ludzkiego”. Pismo to jest bardziej święte niż świeckie, są w nim    ile dov

prawa, opowieści i zakazy, co więcej, matka tworzy za jego pomocą swoją hagiografię.    skie): |

Sama Keff przyznaje, że ważnym punktem odniesienia podczas pisania Utworu    ki, tra!

był dla niej komiks Maus Spiegelmana. Jednak centralną narracją w Maus jest nar-    ^sób_

racja Vladka, ojca, a nie syna - Arta, choć trauma Holokaustu została mu w dzie-    '    ną wm

dzictwie przekazana. Zamiarem Keff było stworzenie utworu, który podobnie jak    ^przyn

Maus przełamywałby granice formalne, a do tego stawiałby w narracyjnym cen-    k_oret

trum nie przedstawiciela bądź przedstawicielkę pokolenia, które przeżyło Holo-    ;||f    j_ej_nJ

kaust, lecz ich już dorosłe dziecko.    i cór!

Cóż to jest jednak za gatunek - utwór? Czy to jest opera, czy oratorium?

Jeśli to opera, to nowe pole interpretacyjne otworzy się przed tymi, którzy zechcą    Uch

zastosować rozmaite poglądy na temat opery, jako gatunku, który miał podupaść,

a tymczasem odrodził się w dwudziestym wieku. Jeśli to oratorium, to dojść tu mu-    ^^at

siało do cennego odświeżenia gatunku, który powstał na początku xvu wieku we Włoszech, a pod koniec tego samego stulecia uległ sekularyzacji. Można by wówczas czytać Utwór o Matce i Ojczyźnie jako historię dwóch bogiń, Persefony i He-    _zuii

kate. Oratorium, w przeciwieństwie do opery, nie posługuje się tanimi chwytami    _tua<

jak romans, oszustwo i morderstwo. Często dotyczy kwestii takich jak stworzenie    ty c

świata i problem zła, rozważanych w ariach postaci i recytatywach narratora. Jednak    o n

tematy te traktowane są w oratorium serio, w podniosłym tonie. Keff natomiast    Życ

pos uguje się ironią, kpiną i żartem, a także nieustannie miesza wysokie z niskim.    ^c°^r

oże więc powstał tu nowy gatunek, inspirowany operą poemat na głosy?

82