kierunki0005

- dominuje w ładach totalitarnych, wyklucza demokracje i społeczne gospodarowanie sfery publicznej

-pedagogika w ładzie monocentrycznym staje się ped. praktyczną, przybiera kształt ped. uniwersalnie normatywnej, instrumentalnej — ahistorycznej, afilozoficznej, ateoretycznej -jej głównym zadaniem jest projektowanie rzeczywistości- najważniejsza staje się wiedza praktyczna, technologiczna- odpowiadająca na pytanie jak 2) policentryzm

- w Polsce po zmianie transformacyjnej

-poli- wiele, różnorodność, zróżnicowanie, wielość, pluralizm, np. światopoglądowy, kulturowy, wielość ośrodków władzy, porozumienie zamiast przymusu, autonomia jednostki, typowy dla społeczeństw demokratycznych

W konsekwencji tychże zmian dokonały się w pedagogice następujące przesunięcia: (patrz: R. Leppert, Pedagogiczne peregrynacje, Bydgoszcz 2002, wstęp)

11 Koncepcja nauki

-    odejście od przekonania, że zadaniem nauki jest wskazanie środków i sposobów mających na celu zapewnienia szczęścia całej ludzkości, na rzecz przekonania o społecznym tworzeniu (konstruowaniu) rzeczywistości; nauka ma służyć opisowi i wyjaśnianiu realności, jako podstawy różnorodnych możliwych interpretacji

-    r^uka pojmowana jest już nie jako Wielka Narracja, czy Oświeceniowy Rozum (jeden, pewny, uniwersalny, uwolniony ze społecznego kontekstu, w którym funkcjonuje, by wyrazić uniwersalny stan ludzkości, obejmuje wszystkie czasy i miejsca, pomija jakiekolwiek dwuznaczności, znaczenia, interpretacje), ale lokalny paradygmat, mający na celu realizacje różnorodnych interesów, a nie tylko poszukiwaniu jednej, obiektywnej i pewnej wiedzy, prawdy

2) Koncepcja wiedzy

-    odchodzi się od przekonania o uprzywilejowaniu wiedzy naukowej, od stwierdzenia, że wiedza naukowa, jasna, pewna i obiektywna jest jedynym i najlepszym rodzajem wiedzy,

-    seientyzm- przekonanie o najwyższej pozycji i roli poznania naukowego) na rzecz -> równouprawnienia różnych rodzajów wiedzy, bogactwa dróg i rezultatów ludzkiego poznania

-    odchodzi się od szczególnego uznania dla wiedzy instrumentalnej, ku uznaniu wiedzy służącej interesowi rozumienia oraz roli wiedzy w realizacji interesów emancypacyjnych

-    np. np. tekst Joanny Rutkowiak- Wielość języków pedagogiki a problem jej tożsamości: wskazuje na kilka równoprawnych rodzajów eiedzy, zas wskazany przez nia wykaz nie jest jedyny ani skończony: wiedza naukowa, filozoficzna, potoczna, mityczna, religijna, wiedza z .cęgów sztuki, publicystyczna,

-    wielość wiedzy i towarzyszącą im wielość języków nazywa „miksowaniem”

} Koncepcja uczonego - intelektualisty

-    przejście od roli prawodawcy (idea postępu) do roli -> interpretatora, tłumacza (idea różnicy, wielości)- zadaniem jego jest tłumaczenie możliwości wyboru

-przejście od nowoczesnego- pielgrzym, do ponowoczesnego- spacerowicz, turysta, włóczęga, gracz

-    ^r.v okresie ortodoksji- pedagog- wędrowiec jednej drogi poznawczej, w okresie heterodoksji-pedagog wędrowiec dwóch dróg- przeciwstawnych, zwalczających się paradygmatów, w okresie heterogeniczności- przejście od wojny paradygmatów do debatujących społeczności-pećagog- wędrowiec wielu dróg

role nauczyciela- Bauman- patrz np.: Mirosława Nowak- Dziemianowicz, Nowe spojrzenia nd role nauczyciela, w: taż, Oblicza nauczyciela-oblicza szkoły, Toruń 2001, ss. 12-21)

-¹.) Koncepcje metodologiczne