426 KUl.OMCTKIA
PRZYKŁAD 1. Jako przykład miareczkowania kulomctrycznego rozważmy miareczkowanie kwasu. Rozcieńczony roztwór miareczkowanego kwasu dodaje się do średnio stężonego roztworu NaBr. Stosuje się srebrową anodę i platynową katodę. Podczas elektrolizy należy utrzymywać stałe natężenie prądu i kontrolować pH dobrze mieszanego roztworu. Można wykreślić krzywą miareczkowania (pH w zależności od czasu) i z niej wyznaczyć PK lub prowadzić elektrolizę aż do osiągnięcia odpowiedniego pH.
Na elektrodach zachodzą reakcje
anoda: 2 Ag+ 2Br- -» 2AgBr| + 2c katoda: 2H20 + 2e -» 20H" + |Hj
Kwas jest więc miareczkowany wytwarzanymi jonami hydroksylowymi. Jeżeli np. potrzeba 350 s, przy natężeniu prądu 0,100 A, aby roztwór osiągnął punkt równoważności, to w próbce znajdowało się
350 0,100 96500
= 0,363- 10"3
gramorównoważnika kwasu.
Jeżeli stosuje się roztwór elektrolitu obojętnego (np. siarczanu(VI) sodu) i elektrody platynowe, przy czym anoda i katoda są rozdzielone (elektryczne połączenie przez mostek elektrolityczny), to na elektrodach zachodzą reakcje
anoda: H:0
katoda: 2H,0h 2c - 20H“ + |H2
W tym przypadku w części katodowej można miareczkować kwas, a w części anodowej można miareczkować zasadę.
PK/.YKLAI) 2. Podczas kulomctrycznego oznaczania składnika clcktio-aktywnego o wzorze ogólnym B wydzieliło się w ktilomelrzc srebrowym /nA| gramów stebra. Ile gramów składnika B było w próbce. Ro/\vi;|-z:mic. Równoważnik elektrochemiczny k wyraża ilość składnika wydzieloną na elektrodzie prze/, ładunek I ('
Odwrotność równoważnika elektrochemicznego — wyraża liczbę
kulombów potrzebną do wydzielenia 1 g składnika, zatem — -mA.
k *
wyraża ładunek elektrolizy.
Jeżeli ładunek elektryczny zużyty podczas elektrolizy pomnoży się
przez ilość składnika, którą wydziela ładunek otrzyma się masę składnika wydzieloną na elektrodzie
">A*
ładunek wyznaczony w kulometrze srebrowym
masa oznaczanego składnika B wydzielona przez ładunek I C
masa oznaczanego składnika B wydzielona podczas elektrolizy
PRZYKŁAD 3. Podczas kulometrycznego oznaczania chlorków w od-ważce 1.5 g substancji, w kulometrze srebrowym wydzieliło się 75,5 mg Ag. Jaka jest procentowa zawartość chlorków w próbce? Rozwiązanie. Masę chlorków wydzielonych na elektrodzie obliczamy na podstawie wzoru wyprowadzonego w przykładzie 2
Zawartość chlorków w próbce -p— • 1 (K) = 1,65%
PRZYKŁAD 4. Podczas miareczkowania kulometrycznego 20 ml roztworu K ,Ci .<) wydzielanym elektrolitycznie żclazem(II), /.redukowanie