78
_ n
i=l
po zrzutowaniu tego równania na układ odniesienia dostaniemy:
11
M
n
(128)
Ky=Zmi(Zi‘3ti“Xi-Żi) “
i=l
n
Kz=£mi(xi-y-yrxi)
i=l
S:| to wzory na wyznaczenie krętu bryły wzglądem nieruchomych osi układu odniesienia Oxyz. Prędkość i-tego punktu jest określona zależnością:
i |
j |
k | |
Vj =cox ^ = |
“x |
coy |
coz |
xi |
y; |
zi |
l*o rozwinięciu wyznacznika dostajemy składowe prędkości na osiach układu odniesienia:
X; =coy |
■ Zj |
l 8 N |
^<- ii s N |
Xj |
-cox Z |
zi = 0>x |
V\ |
-0)y X |
(129)
Wzory (129) wstawiamy do układu równań (128) i dostajemy:
n u n
Kx=Zmi(yi +z?)®x-Zmrxi-yi-®y-Znvxi-V®z
i=l i=l i=l
n Ky=~Zmi'xi-yi i=l |
11 ■“x+Zmil i=l |
(x12+zf)coy-^mryi-zi-coz i=l |
n Kx =-Zmi xi zi |
n ■“x-Zmi‘ |
yi-zr^y+Ż^t^+y.2)^ |
i=l i=l i=l
(130)
Równanie (130) możemy zapisać w postaci:
Kx = K Wx “^y ■a)y“Ixz-<Bz Ky l,v I ly * (l)y Iy/ (0, •
gilzie: Ix, Iy, Iz, Ixy, 1^, Iyz - masowe momenty bezwładności i dewiacji bryły wzglądem układu odniesienia Oxyz.
W równaniach tych rzuty prędkości kątowej oraz masowe momenty bezwładno-m i s;| funkcją czasu. Jeżeli zróżniczkujemy wzory (131) po czasie, to dostaniemy:
i=l
(132)
i-1
Alty równania (132) opisywały obrót bryły wokół osi xyz, konieczna jest zna-|iMuość, jak masowe momenty bezwładności i dewiacji występujące w równa-nlnrli (131) zmieniają się w czasie. Zagadnienie to jest bardzo złożone, dlatego lepiej jest nie opisywać ruchu względem układu xyz, lecz względem osi XiyiZ!, k linę si| związane z bryłą i są głównymi osiami bezwładności. Kręt bryły względem punktu O możemy przedstawić następująco:
K() =KX -i + Ky • j + Kz • k = KXJ - i, +Ky, ■ j, +KZ, -k, (133)
Kh,'I wzglądem osi ruchomych określimy przez analogię do układu równań (Ml):
K |
li i—< B 1 e i |
T • |
co. |
X, |
*1 *1 x,y, y. |
X]Zj |
z. |
K |
- -I, CO +1 • (0, |
-I , |
■ co. |
V| |
X,y, X, y, y. |
y.Zi |
Z1 |
K |
ii 1 e i B |
+ L |
•co, |
z, |
zi |
Z1 |
(134)
leżeli osie XiyiZj będą głównymi osiami bezwładności, to wówczas:
"" l.H, ’ »x, | |
K„ |
l„ -CO,, |
V, |
y, yi |
K . *-\ |
1, • co. |
(135)
hilne.su jc nas zmiana w e/asir weklom krętu, czyli:
(Mh)
K„ K M • i, l l< V| • i| t K #| ■ kI t K,( i, I K H ), l K M ,