Nadpobudliwo�� psychoruchowa u dzieci4

wypracowane techniki, pomagamy dzieciom nauczyć się radzenia sobie z „chaosem” własnego świata oraz z regułami panującymi w świecie zewnętrznym.

Umiejętności odpowiedniego postępowania z dzieckiem nadpobudliwym można nabyć w czasie treningów dla rodziców i nauczycieli. Trening umiejętności rodzicielskich i wychowawczych to tylko jeden z elementów obowiązującego dzisiaj wielokierunkowego podejścia do leczenia ADHD.

Pozostałe formy oddziaływania na system, w którym funkcjonuje dziecko, to:

•    edukacja na temat zespołu nadpobudliwości,

•    kontakt z przedszkolem lub ze szkołą w celu zapewnienia dziecku specjalnej opieki,

•    leczenie współistniejących zaburzeń, np. tików lub specyficznych trudności występujących u dziecka.

W pracy z dzieckiem terapeuci starają się przede wszystkim zlikwidować niektóre z konsekwencji ADHD, np. niską samoocenę czy kłopoty z utrzymaniem kontaktów z rówieśnikami.

W polskich warunkach leczeniem nadpobudliwości psychoruchowej zajmuje się zespół terapeutyczny, w skład którego wchodzą: lekarz psychiatrii dziecięcej, psycholog, pedagog oraz inni specjaliści, w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny. Taki zespół powinien mieć możliwość stałego kontaktu z rodzicami dziecka, przedszkolem i szkołą.

Prowadząc terapię z dzieckiem z ADHD, terapeuta powinien:

•    przebywać blisko dziecka,

•    zawsze, kiedy jest to możliwe, angażować je do pomocy przy rozdawaniu i porządkowaniu sprzętu oraz do pomocy współ-ćwiczącym,

•    wykorzystywać inwencję własną i pomysły dziecka w rozwiązaniach terapeutycznych,

•    zwracać szczególną uwagę na tle grupy na pozytywne strony w działaniu dziecka,

•    preferować opisy zadania, które skłaniają do większej koncentracji uwagi,

•    wprowadzać cichy, modulowany ton głosu.

Przykłady zabaw

Szczególnie preferowane są tu zabawy orientacyjno-porządkowe, koncentrujące oraz kształtujące koordynację oko-ręka, pozwalające na kontrolę zachowania się, emocji i poziomu pobudzenia dziecka, których przykłady przedstawiono poniżej:

1.    Ślizgi na kocyku, poduszce, krążku, w różnych pozycjach (na brzuchu, na plecach, w siadzie, w staniu, w pozycji podporowej i kucznej), z jednoczesnym wyszukiwaniem obrazków kojarzeniowych na sygnał dźwiękowy i wzrokowy podany przez terapeutę.

2.    Zabawa marszowa, bieżna lub skoczna (sposób poruszania się według pomysłu prowadzącego lub dziecka), z wyszukiwaniem odpowiednich puzzli cyfrowych na sygnał dźwiękowy, np. cyfra musi odpowiadać liczbie uderzeń terapeuty w bębenek.

3.    Przechodzenie przez tunel (z dodatkowym, mocnym kołysaniem przez terapeutę tunelem), z wyszukiwaniem przedmiotów na podstawie słownego określenia ich cech lub z wyszukiwaniem „puszek dźwiękowych”.

4.    Zabawa kojarzeniowa z olejkami zapachowymi, wyszukiwanie danego zapachu lub obrazka skojarzonego z zapachem (zabawę można także przeprowadzić w tunelu lub pod kocem).

5.    Obijanie podwieszanego worka treningowego pałką piankową na różne sposoby, stojąc na ograniczonym podłożu (materacu, w obręczy, na równoważni).

6.    Zabawy z przeciąganiem liny, przenoszeniem „ciężarów” itp.

7.    Skakanie na piłce terapeutycznej z uchwytami z omijaniem przeszkód lub zachowaniem podanej sekwencji skakania.

8.    Jazda na deskorolce terapeutycznej różnymi sposobami, z wyszukiwaniem ele-

6/2008