Trudno się z autorką tej wypowiedzi nie zgodzić, wszak bardzo trafnie wydobyte w niej zostały najbardziej dyskusyjne problemy. Rzeczywiście, jeśli będziemy brać pod uwagę hebrajski i grecki oryginał tekstu Pisma Świętego, to powstawał on na przestrzeni kilku wieków, nie ma także jednego autora, nadto też jest on wewnętrznie (rodzajowo i gatunkowo) zróżnicowany. Można by mówić zatem o kilku stylach, np. poszczególnych ksiąg (gatunków) i autorów. Jednakże istnieje jedno kryterium pozwalające traktować Pismo Święte jako tekst zwarty, całościowy, a tym samym mówić o stylu biblijnym - jest to fakt, iż od momentu ostatecznego ustalenia kanonu ksiąg biblijnych tekst ten funkcjonuje w utrwalonej i niezmienionej postaci. Istnieją oczywiście różnice „w układzie i zawartości Biblii żydowskiej, protestanckiej i katolickiej'”, zatem dla nas konieczne jest ustalenie i uściślenie, iż dla naszej kultury ważny jest kształt i zawartość Biblii katolickiej, nie bez odwołań do Biblii hebrajskiej. Zwyczajowo do kanonu ksiąg świętych zarówno u Żydów, jak i chrześcijan zalicza się Septuagintę, która stanowić będzie dla nas główny, wyjściowy tekst. Tworzyć i wyznaczać on zarazem będzie pierwotny, oryginalny styl biblijny. Na Septuagintę jako tekst biblijny, który stworzył styl biblijny, wskazują także językoznawcy. Zdaniem E. Siatkowskiej: „styl biblijny zaczął się tworzyć na styku języka hebrajskiego i greckiego, w czasie przekładu tzw. Septuaginty. Był to przekład części Starego Testamentu dokonany między 250 a 150 rokiem p.n.e. w Aleksandrii, dla mieszkających tam Żydów”1 2.
Jednakże dla polskich tłumaczeń biblijnych z okresu średniowiecza podstawowym tekstem Pisma Świętego, z którego translacje te były czynione bezpośrednio, był tekst łaciński, przekład św. Hieronima, zwany powszechnie Wulgatą3. Tłumaczenie to Sobór Trydencki „uznał za urzę-
8
Zob. A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, Warszawa 1994, s. 19.
E. Siatkowska,Żzagadnień kształtowania sięgómołużyckiegostylu biblijnego, w: Z historii języków łużyckich. Seria: „Język na pograniczach". Warszawa 1996, s. 143.
„Przez Wulgatę rozumie się najczęściej ustalony już i zatwierdzony przez Kościół, poprawiony tekst św. Hieronima wydany dopiero pod koniec XVI w. (1592) pod nazw,| Wulgaty Sykstyńsko-Klementyńskiej. Do tego czasu, a więc jeszcze niemal przez cały w. XVI, posługiwano się różnymi, mniej lub bardziej poprawnymi kopiami tego przekładu lub także różnymi, bo opartymi na tychże przekazach rękopiśmiennych, wydaniami Biblii Heronimowej, których tekst w wielu miejscach odbiegu od tekstu urzędowego