P1100472

Zbiór słowników ogólnych języka poIslH^i powiększył się w ostatnich latach o nowe pozycje.

W 1996 r. ukazał się Słownik współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja. Jest to, jak dotąd, najobszerniejszy jednotomowy słownik języka ogólnego; zawiera ponad 62 tysiące haseł (dla porównania warto przypomnieć, że obecny od dawna na rynku jednotomowy słownik współczesnego języka, pod red. S. Skorupki H. Auderskiej i Z. Łempickiej zawiera 35 000 haseł). O rozmiarach tego wielkiego tomu o dużym formacie świadczy też liczba stron: 1393.

Słownik ten różni się od słowników dotychczasowych tym, że odrębnymi hasłami są w nim nie tylko wyrazy stanowiące niepodzielny ciąg graficzny, np. aparycja, liczyć, napuszony i wyrażenia typu po polsku, między innymi, ale także kilkuwyrazowe nazwy, np. bractwo kurkowe oraz związki frazeologiczne, np. hiobowa wieść, nie wylewać za kołnierz. Tak więc związki frazeologiczne stały się w tym słowniku odrębnymi hasłami i to jest istotne novum w stosunku do innych, ogólnych słowników języka polskiego. Wszystkie hasła są ułożone alfabetycznie, występują liczne odsyłacze, co ułatwia odszukanie potrzebnych informacji. W artykułach hasłowych znajdują się definicje znaczeń, dokumentacja przykładowa, informacja gramatyczna i normatywna, kwalifikatory oraz objaśnienia etymologiczne.

W słowniku pod red. B. Dunaja jest sporo haseł, które dotychczas nie pojawiły się w innych słownikach języka polskiego ani w słowniku frazeologicznym Skorupki; niektóre z nich zauważa A. Lica⁵¹. Są to np. takie wyrazy i frazeologizmy, jak Mck-boxing ‘walka sportowa przypominająca boks, w której ciosy zadaje się nie tylko pięściami, lecz również nogami’, walkie-talkie ‘przenośny radiotelefon do porozumiewania się na małe odległości’, slow-fox ‘współczesny taniec towarzyski amerykańskiego pochodzenia, silnie zrytmizowany, w takcie parzystym, w tempie umiarkowanym,

^{w odró}żnieniu od szybkiego fokstrota’, wentyl bezpieczeństwa ‘coś, co służy zmniejszeniu napięcia politycznego, społecznego’, grać do kotleta pot. ‘żartobliwie o muzyku: grać w restauracji’, wczasy pod gruszą. Słownik ten cieszy się dużą popularnością wśród czytelników, ukazało się już jego dwutomowe wydanie (1998 r.). Pod redakcją naukową B. Dunaja ukazał się w 1999 r. kolejny, ogólny słownik języka polskiego zawierający około 30 tysięcy haseł. Jest to Popularny słownik języka polskiego', należy przypuszczać, że znajdzie wielu nabywców (jest poręczny, zawiera podstawowe, najczęściej używane zwroty ze współczesnej polszczyzny, i jako taki zadowoli zapewne uczniów i cudzoziemców uczących się naszego języka).

W Poznaniu od 1994 r. wychodzą kolejne tomy Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny pod red. H. Zgółkowej. Po ukazaniu się pierwszych tomów wybuchła w środowisku językoznawczym twórcza zapewne dyskusja na temat metod, celów, objętości, tempa prac przygotowawczych itp., przy tworzeniu słowników języka polskiego. Dopóki nie ukaże się ostatni tom tego ogromnego przedsięwzięcia leksykograficznego (ukazały się już 23 tomy, od A do N-Niepłodny), trudno jest wydawać jednoznaczne opinie na jego temat⁵².

Podręczny słownik języka polskiego PWN (1996) opracowany przez E. Sobol jest adaptacją Małego słownika języka polskiego PWN S. Skorupki, H. Auderskiej i Z. Łempickiej. Ta nowa wersja dobrze znanego na iynku słownika ma służyć przede wszystkim młodzieży szkolnej⁵³.

Słownik minimum języka polskiego Z. Kurzowej i H. Zgółkowej, który ukazał się w 1992 r., zawiera ponad 1500 wyrazów hasłowych i przeznaczony jest dla dzieci szkolnych w Polsce oraz cudzoziemców uczących się naszego języka⁵⁴. Oprócz wstępu i słownika właściwego zawarto w nim również Wiadomości gramatyczne. Autorki przedstawiły w tej części swojej publikacji informacje dotyczące m.in.

miany wyrazów, ich budowy oraz najważniejsze zasady wymowy⁵⁵.

69