Piotr Polus
Tworzenie bibliotek cyfrowych stało się w ostatnich latach swoistego rodzaju koniecznością. Dotyczy to zwłaszcza książnic posiadających zbiory zabytkowe, do których dostęp był ograniczony. Przeniesienie tych zbiorów na nośniki cyfrowe służy nie tylko ich ochronie, ale także pozwala na szeroką popularyzację bez szkody dla oryginałów.
W 2008 roku województwo opolskie było jedynym regionem w Polsce, w którym nie działała żadna biblioteka cyfrowa. Tę białą plamę postanowiła wypełnić Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu. O fundusze na utworzenie biblioteki wystąpiono pod koniec 2008 roku do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Mecenat. Rok później, za otrzymane środki, zakupiono podstawowy sprzęt: skaner do formatu A3, komputery, serwer i macierz dyskową, oprogramowanie itp., zmodyfikowano strukturę sieciową, a bibliotekę podłączono do ogólnopolskiej sieci optycznej Pionier. Zapewniono również pomieszczenia do tworzonej pracowni digitalizacji oraz zadbano ojej odpowiednie wyposażenie. Do procesów digitalizacji i obróbki przeniesionych na nośnik cyfrowy materiałów zatrudniono dwie osoby, które zostały przeszkolone w zakresie działalności bibliotek cyfrowych.
Utworzeniu Opolskiej Biblioteki Cyfrowej (www.obc.opole.pl ) przyświecały następujące cele:
• Udostępnianie w Internecie i sieci lokalnej utrwalonych na nośniku cyfrowym rzadkich, zabytkowych i cennych publikacji dotyczących przede wszyst-kim Śląska Opolskiego (książek, czasopism, kartografii, rękopisów, dokumentów ikonograficznych, dokumentów życia społecznego).
• Ochrona i popularyzacja bogatych zasobów dziedzictwa kulturowego znajdującego się w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu.
• Stworzenie szerokiego dostępu do cyfrowych kopii najcenniejszych zabytków kultury piśmienniczej.
• Wniesienie rzeczywistego wkładu w tworzenie polskich zasobów eduka-cyjnych i kulturalnych dostępnych w Internecie.
• Współpraca z bibliotekami i innymi instytucjami z regionu i kraju w zakresie digitalizacji zbiorów dotyczących Śląska.
• Wspieranie potencjału badawczego instytucji naukowych działających na
/
Śląsku Opolskim i w Polsce.
Opolska Biblioteka Cyfrowa działa na dwóch poziomach: zbiory, do których wygasły prawa autorskie, prezentowane są w Internecie, natomiast zdigi-talizowane dokumenty, do których prawa autorskie obowiązują, udostępniane są offline w czytelni WBP.
57