5169915688

Beata NIEDBALEC Uniwersytet Opolski Biblioteka Główna

LĘK PRZED BIBLIOTEKĄ.

PROBLEM RELACJI BIBLIOTEKARZ - CZYTELNIK CZY COŚ WIĘCEJ? JAK SOBIE Z TYM RADZIĆ?

Strach i lęk - to nie są stany psychiczne, które kojarzylibyśmy z biblioteką. Lęk jest normalnym i niezbędnym elementem naszego życia, podobnie jak gniew czy radość¹. Pojawia się jako reakcja obronna na sytuację nieznaną czy niebezpieczną. Dla wielu nowych użytkowników biblioteka jawi się jako miejsce nieznane, często budzące z tego właśnie powodu lęk i obawę. Wiele źródeł lęku ma charakter społeczny, wiąże się z interakcjami z innymi ludźmi. Przyczyną lęku społecznego może także być obawa jednostki, iż inni ludzie ukształtują sobie jej niekorzystny obraz².

Czy więc biblioteka jest miejscem, które może budzić lęk czy obawy? A jednak takie właśnie emocje występują u osób, które korzystają z bibliotek, a o tym, że nie są to tylko wymysły znudzonych bibliotekarzy, świadczą liczne badania przeprowadzane głównie na gruncie amerykańskim.

O dostrzeżeniu tego zjawiska świadczy fakt zaistnienia w literaturze bibliotekarskiej pojęcia library awciety, czyli lęku przed biblioteką. Jest ono opisywane jako zespół nieprzyjemnych odczuć, takich jak niepokój czy bezradność doświadczane w bibliotece przez użytkowników³.

Lęk przed biblioteką jest zaliczany do barier psychologicznych i dotyczy przede wszystkim bibliotek uniwersyteckich, gdyż w nich został zauważony i opisany⁴, ale jest to problem, który występuje też w innych rodzajach bibliotek, choć na pewno w mniejszej skali.

1

   H. Wittchen, Wszystko co chcielibyście wiedzieć o lęku (i o co boicie się zapytać), Warszawa 1995, s. 10.

2

Psychologia społeczna. Encyklopedia Blackwella, red. A.S.R. Manstead, Warszawa 1996, s. 238.

3

   M. Świgoń, „Library anxiety \ czyli lęk przed biblioteką, „Bibliotekarz” 2002, nr 4, s. 11.

4

   Tamże, s. 11-12.