pedag2

Wrogość, agresywność i kłótliwość

Wrogość, agresywność i kłótliwość nie muszą ze sobą współwystępować, choć często tak się zdarza. W oczywisty sposób utrudniają one kontakty i efektywną współpracę między rodzicami a nauczycielem, mogą też w pewnym stopniu rzutować na stosunek nauczyciela do dziecka.

Wrogość ujawniana wobec nauczyciela nie zawsze bezpośrednio wiąże się z jego osobą, co znaczy, że rodzic może mieć wrogi stosunek do szkoły jako instytucji lub do programu szkolnego, który przysparza trudności jego dziecku, nie zaś do konkretnego nauczyciela. Wielu autorów (np. Kargulowa, 1991; Rimm, 1994; Scligman, 2000; Żłobicki, 2000) uważa, że rodzice odnoszą się do szkoły z wrogością dlatego, że mają wiele złych doświadczeń związanych z własną karierą szkolną.

Nie lubią szkoły, bo czuli się w niej niedoceniani, sfrustrowani, źle traktowani, ponieśli wiele porażek ... Nie potrafią odciąć się od dawnych doświadczeń i przenoszą swój negatywny stosunek na szkołę dziecka („Gdy poszłam z Asią do szkoły, by ją zapisać, poczułam to samo ściskanie w dołku, które czułam każdego dnia przez wszystkie lata szkoły, gdy rano wychodziłam z domu"').

Wrogość rodziców może budzić program nauczania, zbyt trudny dla dziecka, a niekiedy zbyt trudny nawet dla rodzica, który' czuje się sfrustrowany tym, że nie potrafi pomóc swojemu synowi czy córce („Nie wiem, kto wymyślił te wszystkie grafy i inne cuda. Jak mam pomóc dzieciakowi w lekcjach, skoro sam nic z tego nie rozumiem, nawet nie potrafię sprawdzić, czy dobrze zrobił zadanie”).

Nieprzyjazne nastawienie wywołuje niekiedy osoba nauczyciela, którego mogą obwiniać za niepowodzenia dziecka, zarzucać mu niedostateczne zainteresowanie i zaangażowanie, stronniczość lub uprzedzenia wobec dziecka, nieadekwatne wymagania, lekceważenie opinii rodziców itp.

Wrogi stosunek rodziców może być wyrażany otwarcie, w postaci kryty ki nauczyciela, szkoły; programu, lub w sposób mniej bezpośredni, poprzez sarkazm, ironię. Według Seligmana (2000) takie zachowania w wielu przypadkach mogą być w istocie wyrazem złości, że jest się rodzicem dziecka niepełnosprawnego, zaburzonego, mającego trudności szkolne, nie zaś zdolnego, mającego wspaniałe osiągnięcia.

Niezależnie od tego, jakie są przyczyny wrogości rodziców, nauczyciel musi sobie radzić z jej przejawami. Jak więc reagować, gdy wyczuwa się lub obserwuje wyraźną niechęć, nieprzyjazny stosunek rodziców'? Jest bardzo ważne, a jednocześnie bardzo trudne, by nie odpowiadać wrogością, spokojnie wysłuchać, co rodzic ma do powiedzenia, i okazać zrozumienie. Pomocne jest tu wykorzystywanie parafrazy oraz komunikatów- Ja, o których pisałam w poprzednim rozdziale. Przyjęcie postawy obronnej lub unikającej nic rozwiązuje problemu, lecz nawet go nasila. Niżej przedstawiam dwa odmienne przykłady wymiany zdań między nauczycielem a nieprzyjaźnie nastawionym rodzicem.

105

www.wsip.com.pl