warnoni zarzuca się zbytni schematyzm przy omawianiu konkretnych spisów bądś stanu prac bibliograficznych w poszczególnych dyscyplinach10; mówi się też o tym na każdej kolejnej konferencji specjalistów. A przecież bibliografia, aby stać się pełnowartościowym narzędziem badań, sama najpierw musi się im poddać. Ocena kompletności, aktualności, relewanlnoóci, stopnia pokrywania się tematyki, róśnic w wykorzystywaniu form dokumentów, języków, formatów opisu oraz omówienie innych cech bibliografii stanowi ważna pozycję w badaniach bibiometrycznych.
W odniesieniu do kompletności bibliografii, Bradford zwrócił uwagę, że serwisy informacyjne notuję mniej niż 50% literatury z reprezentowanego przez nie zakresu wiedzy. Właśnie to spostrzeżenie doprowadziło go do sformułowania prawa o rozproszeniu publikacji. Prócz wielu Innych zastosowań ma ono również wpływ — o czym już wspomniano — na doskonalenie źródeł informacji pochodnej. Możliwość określenia za jego pomocą rozmiaru literatury pierwotnej pozwala równocześnie na wyznaczenie rozmiaru braków w literaturze pochodnej. Z szansy tej skorzystał 8. Lawani. obliczając według prawa Bradforda całkowitą liczbę czasopism, w których mośna się spodziewać artykułów na temat rolnictwa tropikalnego, a następnie — w ten sam sposób — całkowitą liczbę artykułów i tego zakresu w tych czasopismach. Posłużyło to do oceny kompletności Tropieni Abstracts — jedynego abstraktu poświęconego wyłącznie tej tematyce".
Liczne analizy serwisów informacyjnych wykazały, że piśmiennictwo z jednej dziedziny jest rozproszone w wielu abstraktach uwzględniających tę tematykę, a w większości przypadków każdy s nich notuje inne pozycje. Van de Veer w ciągu sześciu lat dokonał 75
10 M.in. K. Bednarska-Ruszajowa: op. cif., s. 38; R. Cybulski: Stan i perspektywy rozwoju bibliografii w Polsce. W: Trzecia Ogólnokrajowa Narada Bibliografów. Warszawa 5-7 V/ 1978 r„ Warszawa 1980. s. 38; B. Eychlerowa: Stan i problemy bibliografii specjalnej dziedzin. W: Trzecia Ogólnokrajowa Narada.... z. 148; H. Hleb-Kossańska: Aktualny stan bibliografii w Polsce oraz postulaty na przyszłość. W; Druga Ogól■ nokrajowa Narada Bibliografów. Warszawa 20 VI 1066. Warszawa 1867, s. 40. Oczywiście zarówno wyżej wymieniono, jak I inne opracowania podają wiele przykładów bardzo wnikliwych Opracowań ujmujących bibliografie w szerokim kontekście kulturowym. Jak np. M. Dembowska: Metoda bibliografii polskiej Kania Estreichera. Warszawa 1954: J. Czachowski Rozwój bibliografii literackiej w Polece. Wrocław 1979
11 S. Lawani: Periodioal literaturę ot troploal and eubtropkal agricub turę. UNESCO „Bulioiin for Libraries" 1978, no. 8. s. 88-93