polski ubior3

Kodeks hornigowski dostarcza również informacji o odzieży pielgrzymów. Ilustracja przedstawiająca pielgrzymów, zapewne niezbyt zamożnych, ukazuje młodą kobietę-pątniczkę w płaszczu skrojonym z pełnego koła, w kapeluszu nałożonym na okrytą chustą głowę (rys. 50). W pielgrzymkach odbywanych do odległych miejsc odpustowych przyjęte było umieszczanie na wysokim kiju pielgrzymim tykwy z wodą. Było również w zwyczaju naszywanie na kapeluszach metalowych plakietek pamiątkowych i muszli, które z daleka informowały przechodniów' o celach wędrówki.

Niezwykle istotne dla ubioru były nakrycia głowy. Mężczyźni najczęściej nakładali na głowy kaptur)', ze zwisającym długim końcem (rys. 51). Okrywającą ramiona i szyję dolną część kaptura rozszerzano klinami i przyozdabiano na brzegach nacinaniami sukiennymi. Moda tych nacinań była najbardziej popularna w XV w.; do dekorowania służył)' zarówno proste wycinanki (rys. 52a), jak i drobne o wyszukanej formie listki wycięte żelaznym szablonem (rys. 52b). Ten ostatni sposób utrzymywał się w zdobieniu kapturów jeszcze

49.    Rybak w krótkim przepasanym ubiorze,

Z torbą u pasa

50.    Pielgrzymi: mfic^yzna Z workiem na plecach

i torbą przy pasku; kobieta w okryciu skrojonym z kola,

Z kapeluszem na chustce

51.    Kaptury żałobników,

Z długimi zwisającymi końcami