polski ubior4

wszystkim przez Gdańsk i Elbląg. Mieszczaństwo tych miast przestało się zadowalać monopolem na skup produktów szlacheckiego folwarku i chwyciwszy W' swe ręce sprawę zaopatrzenia stało się jednocześnie głównym odbiorcą i dostawcą klasy panującej. Wzrastający z roku na rok spław zboża powodował, że szlachta z całej Polski coraz częściej zaopatrywała się w- potrzebne jej artykuły na rynku gdańskim. Kupowała tam nie tylko importowane masowo przez kupców wyroby zachodnie, lecz także wytwory pracy gdańskiego rzemieślnika, przed którym stanęły w' tym czasie wyjątkowo rozległe możliwości zbytu. Wobec pomyślnej koniunktury gospodarczej szczególnie szybko rozwijały się w Gdańsku rzemiosła tekstylne, w^r tym także sukiennictwo, które z jednej strony kontynuowało produkcję tanich tkanin przeznaczonych dla mniej zamożnego, ale za to masowego odbiorcy, z drugiej — zajmowało się produkcją dobrych gatunkowo, drogich sukien dla bogatego mieszczaństwa i zamożniejszej szlachty. Produkcję tego lepszego jakościowo sukna rozpoczęli w Gdańsku tkacze z Lim-burga, którzy osiadając w 1574 r. zapoczątkowali tak zwane „nowe" albo „szerokie" sukiennictwo.

Cenionym w kraju ośrodkiem produkcji sukienniczej była Wielkopolska. Za najlepsze sukna wielkopolskie uchodziły wyroby kościańskie, zaspokajające gusta najbardziej wybrednych konsumentów. Sukiennictwo rozwijało się również w okręgu sieradzko-łęczyckim, w Piotrkowie, Łasku, Uniejowie, Warcie i Brzezinach, oraz na Mazowszu. Mamy wiadomości o sukiennikach z Sochaczewa, Rawy Mazowieckiej, Wyszogrodu i Sierpca, brak natomiast w^rzmianck o sukicnnictwic w' Warszawie. W Małopolsce sukiennictwo skupiało się w miasteczkach położonych między Dunajcem a Wisłokiem, takich jak Biecz, Krosno, Tarnów^r, Dębica, oraz na pograniczu Śląska, w Kętach, Bielsku, Białej, wreszcie w Krakowie.

Odrębny dział rzemiosł tekstylnych stanowiło tkactwo jedwabne, bardzo rzadko u nas spotykane ze względu na brak rodzimego surow ca, oraz płóciennictwo, szczególnie pomyślnie rozwijające się w miastach małopolskich. Powszechnie było znane w kraju płótno z Krakowa, Tarnowa, Buczacza, Leżajska, Lublina, Lwowa, Nowego Targu i Sandomierza. Polskie warsztaty płócienniczc przerabiały

54