wnioskujemy o prawdziwości zdania dowodzonego odwołując się do dokonanego stwierdzenia, źe negacja dowodzonego z Ja nu ma łtlszywe następstwa~~Ćiłcąctcd^ udowodnić zdanie q nie wprosi, bierzemy pod uwagę jego neRację (niejesc tak, te q) i szukamy jej następstw. Jeśli uda się nam znaleźć fałszywe następstwa zdania ..nie jest tak. te q" to widocznie zdanie ..nie jest tak, te q,ł jest zdaniem fałszywym, a więc prawdą jest. te nie jest tak, iż nic jest tak. że q. co jesl równoważne stwierdzeniu, ii prawda jest, źe q Opieramy się w tym przypadku na modus fołlendo lottem oraz na zasadzie podwójnego przeczenia.
Dowodząc możemy popełnić błąd:
j. błąd rwany petitió~pnnćipf ( w dosłownym przekładzie: żądacie zasady), który polega na przyjippwąniuja grzcsfeutkcżd«ni.;i Ji’‘*|»ę>>jtęg0..oiiię zbadane;jeszcze wartości logicznej, bezpcdstawiuęprzyjętcgo.za prawdziwy Wniosek wysnuty z takiej niepewnej przesłanki nic musi być w prawdzie fałszywy, lecz jest niepewny, nic jest należycie dowiedziony Szczególną postacią błędu petirionisprineiptt jest* biedne kofu w dowodzenił. które t»legąjui^>rzyjjc^u za^oesląn^ę tego. co dopiero ma być wywnioskowane w danym dowodzeniu.
1 błąd zwany Ignoratio clenchl (nieznajomość tery dowiedzionej). Polega on na lyip. fcjlpwpdzi się czego innego niż to, co ma być dowiedzione.
Sprawdzanie Jesl Co rozumowanie, które polega na Cym, ii utrażająf
jakieś nianie za wątpliwe, szukamy jego następstw, by z Ich prawdziwości/ wnosić o p.in wdopodo bieńshvi e owego wątpliwego zdania, albo z fałszywo* cl liastępsrwa wnosić o fabzproki owego pierwsze go zdania (zdnnlp sprawdzonego, racji}
Są lu jak widać, dwie możliwości. I) dla wątpliwego, sprawdzanego przez nas zdania znajdujemy następstwa prawdziwe i wtedy redvikcyjnie (a więc zawodnie) wrJotkujeiny o prawdziwości sprawdzali ego zdania i rym większym prawdopodobieństwem, im więcej i im bardziej różnoiudnych znaleźliśmy następstw Sprawdzanego zdania; albo też: 2) dla sprawdzanego zdunie znajdujemy jakieś następstwo fałszywe, a stąd dedukcyjnie (według M'!T) wnioskujemy d falszywości sprawdzanego zdania jako racji
SPRAWDZANIE
Czyp?
Wiadomo, żc jeśli p. U
jeśli p. IO q
Wiadomo, J.c - q Na pewno -pl
MTT
Wiadomo, że <| Przypuszczalnie p