0000004 2

i

i

KRÓTKI RYS ROZWOJU

REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ W POLSCE

Konstanty Ślidziewski

Potrzeba rozwiązania problemów socjalnych chorych na choroby układu krążenia była podkreślana przez wszystkich czołowych klinicystów polskich, ale próbę zorganizowanego rozwiązania zagadnienia podjął w 1949 r. prof. dr med. Mściwój Semerau-Siemianowski, inspirując powołanie podsekcji społecznej w sekcji kardiologicznej Towarzystwa Internistów Polskich, przeorganizowanej w 1950 r. na sekcją społeczną Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Pierwszym przewodniczącym tej podsekcji, a potem sekcji, był dr J. Stanowski, który już wtedy zajmował się czynnie problemami rehabilitacji kardiologicznej i zainicjował ją w prowadzonym przez siebie Zakładzie Kardiologii w Krakowie. Postulował on realizację rehabilitacji kardiologicznej zarówno w trybie ambulatoryjnym, jak i wewnątrzszpitalnym i sanatoryjnym — nazywając ją „trójetapową rehabilitacją sterowaną”.

Poszczególne kliniki w różnym czasie i zakresie wprowadzały postępowanie rehabilitacyjne, ale dopiero w ostatnich latach można spostrzec niewątpliwe ożywienie tych poczynań.

Dnia 9 czerwca 1962 r. odbyła się w Krakowie konferencja dyskusyjna Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, na której jednym z dwóch tematów była rehabilitacja w chorobach układu krążenia. Program rehabilitacji fizycznej i aspekty psychologiczne oraz formy organizacyjne, cele, zadania i metody zostały przedstawione na podstawie nabytych doświadczeń własnych Sanatorium Rehabilitacyjnego dla dzieci z wadami serca w Polanicy, Zakładu Kardiologii w Krakowie, IV Kliniki Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej i Centralnej Przychodni Chorób Układu Krążenia w Warszawie, obejmujących okres kilku lat działalności.

Powstawały stopniowo pierwsze ośrodki sanatoryjne kardiologicznej rehabilitacji poszpitalnej (Nałęczów, Rabka, Inowrocław, Konstancin), kardiochirurgicznej (Kudowa, Duszniki), angiologicznej (Lądek), w których metody lecznicze w porównaniu ze stosowanymi w lecznictwie sanatoryjnym różnią się ściślejszym doborem i wcześniejszym terminem przyjmowania chorych po leczeniu szpitalnym oraz aktywniejszym usprawnianiem z uwzględnieniem czynnika ruchu dozowanego, aczkolwiek już w 1949 r. w sanatorium w Polanicy wykorzystywano trasy spacerowe o różnym kącie wzniesienia i różnym stopniu trudności dla pacjentów.

Formy rehabilitacji wewnątrzszpitalnej, jak również niektóre sanatoryjnej— są rozszerzane i wzbogacane przez tworzenie zespołów rehabilitacyjnych z udziałem magistrów wychowania fizycznego, psychologów, asystentów so-