0000007 3

2 Wstęp

dysfunkcji człowieka. Każdy ze studentów będzie więc miał okazję poznać takie sytuacje w ramach zajęć klinicznych.

Kompendium nie jest podręcznikiem. Nie przedstawia podstawowej wiedz}' źródłowej. Zostały skrótowo opisane wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne, których znajomość jest niezbędna do zastosowania w praktyce klinicznej fizjoterapii. Kompendium zawiera informacje dotyczące podstaw teoretycznych i metod diagnostycznych z dziedziny klinicznej biomechaniki i neurofizjologii, a także przykłady ich zastosowań. Obie bowiem dziedziny znajdują szerokie zastosowanie w codziennej praktyce usprawniania pacjentów z różnymi zaburzeniami ruchowymi. Przedstawiono metody diagnostyczne oraz działy fizjoterapii, w odniesieniu do podstaw teoretycznych metod leczenia ruchem i czynnikami fizykalnymi. Na koniec opisano niektóre tylko przykłady postępowania fizjoterapeutycznego, w tym specjalne metody, stosowane w realizacji programów rehabilitacji medycznej w różnych przypadkach klinicznych. Pominięto szczegółowe opisy dotyczące objawów klinicznych schorzeń czy urazów, wskazań i przeciwwskazań lekarskich, technik i dawkowania wykonywanych zabiegów, posługiwania się specjalistycznymi urządzeniami (aparaturą czy drobnym sprzętem) oraz ich budowy. Tematy te są przedmiotem nauczania w kolejnych semestrach. Stosowne pozycje piśmiennictwa zostały umieszczone na końcu każdego rozdziału.

Przeglądając podręczniki medycyny wydawane ponad pół wieku temu. można zauważyć, że wiele metod fizjoterapeutycznych, zaliczanych obecnie do tzw. medycyny alternatywnej, ma charakter eklektyczny¹. Metody te byty zalecane jeszcze przed wprowadzeniem wyników badań klinicznych kontrolowanych, opartych na losowym wyborze do badanych grup (tzw. badań randomizowanych) i prowadzonych według reguł podwójnie ślepej próby. Nie można zatem wykluczyć np. efektu placebo. Eklektyzm niektórych rekomendowanych, także współcześnie, metod fizjoterapeutycznych, często nazywanych metodami rehabilitacji, upoważnia oponentów do ich krytycznej oceny. Sprzyja temu ponadto ogólnikowość, zamienność i wieloznaczność terminów rehabilitacja czy fizjoterapia. Wydaje się, że niezależnie od wielu innych przyczyn, stanowi to barierę, która w nie mniejszym stopniu niż niedostatki finansowe, spowalnia tempo rozwoju fizjoterapii i rehabilitacji.

PIŚMIENNICTWO

| ] | Barnard S.. Wiles R.: Evidencc -Based Physiotherapy. „Physiotherapy” 2001, 87, 3: 115-124.

| Li | Hammond R.: Evaluation of Physiotherapy by Measuring the Outcome. „Physiotherapy” 2000, 86, 4: 170-172.

(31 Kilar Z.J., Lizis P., Pieniążek M.: Programy nauczania fizjoterapeutów w Niemczech i w Polsce na poziomie średnim zawodowym w świetle zaleceń World Confedcration for Physical Therapy (WCPT). „Fizjoterapia" 2000, 8, 1: 39-44.

14] Kinalski R.: Nauczanie fizjoterapii w Akademii Medycznej w Białymstoku. „Medyk Białostocki” 2000, II. 1: 4-6.

[5j Komitet Rehabilitacji i Adaptacji Człowieka Polskiej Akademii Nauk: Sytuacja ludzi niepełnosprawnych i stan rehabilitacji w PPL. Ekspertyza. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław 1984.

[6| Projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty i samorządzie fizjoterapeutów. „Fizjoterapia” 1994, 1. 1: 47-56.

17) Słownik wyrazów obcych. PWN. Warszawa 1971.

|8[ Piątkowski W.: Lecznictwo niemcdyczne w Polsce wXX wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław 1988.

[9| Światowa Konfederacja Fizjoterapii: Deklaracja zasad i określenie stanowisk. „Fizjoterapia" 1995, 3, 2: 4-7.

|10| TalarJ., Łukowicz M.: Fizjoterapia - nowy kierunek kształcenia studentów'w Akademii Medycznej im. L. Rydygiera w Bydgoszczy. „Biuletyn Wojskowego Szpitala Klinicznego” 1998, 3, 4: 91.

1111 Tyrner P.C.. McLennan A.G., Bates A.D., White M.R.H.: Biologia molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1999.

1121 Wakefield A.: Evidence - Based Physiotherapy. The Case for Pragmatic Randomized Control-led Triałs. „Physiotherapy” 2000, 86, 8: 394-396.

[13] Wiener J.M.: Medycyna behawioralna. Wydanie I polskie pod red. S. Sidorowicza, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner. Wrocław 1996.

114J Woźniewski M.: Kształcenie oraz stan prawny zawodu fizjoterapeuty w wybranych krajach Europy. „Fizjoterapia” 1994, 2, 1: 4-5.

1

Eklektyzm (gr. eklektikos - wybierający) - łączenie w jedną, zwykle niespójną całość, teorii, koncepcji, tez i pojęć z różnych systemów filozoficznych lub ideologicznych.