0000015

16

J. Duncan, G. Troup

a pracą opiera się więc na odczuciach subiektywnych; z punktu widzenia lekarza zajmującego się medycyną pracy nie są to wystarczające podstawy, na których można by oprzeć zapobieganie tym dysfunkcjom i wybór miejsca pracy dla człowieka, u którego stwierdzono schorzenia kręgosłupa szyjnego. Jest jednak kilka aspektów tej dysfunkcji, które można omawiać opierając się w pewnym stopniu na podstawowych zasadach. Na przykład można określić trzy rodzaje zawodowych czynników mechanicznych występujących w etiologii dysfunkcji kręgosłupa szyjnego.

L Niekorzystny wpływ pozycji — uniesienie ramion

Praca wykorzystująca kończyny górne wymaga ich wielkiej stabilizacji w odniesieniu do tułowia. W większej części mechaniczną stabilizację daje klatka piersiowa, ale w momentach wyjątkowego wysiłku mięśnia kapturowego mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowy i dźwigacz łopatki działają bardzo silnie na szyjny odcinek kręgosłupa. Działanie to zaznacza się wyraźniej, gdy ramiona są wzniesione — godne podkreślenia jest to, że spośród grup omawianych przez Hulta, 1954 (tab. I), obejmujących pracowników punktów sprzedaży detalicznej

Tabela I

Procentowość występowania przynajmniej jednego ataku sztywnego karku lub brachial-

gii u robotników

(Hult, L. 1954, Acta Orthop. Scand. Suppl. 17, Tabela 3)

	Zawód (sami mężczyźni)	Zespół sztywnego karku	Brachialgia	Razem
Praca	Sprzedawcy	50,8%	24,8 %	59,0%
lekka	Elektrycy	44,6%	19,8%	47,1%
	Urzędnicy	34,6 %	18,6%	42,6 %
	Robotnicy portowi Pracownicy przemysłu	29,4%	18,5%	39,2%
	mięsnego	52,5%	36,8%	60,7%
	Robotnicy budowlani	47,4%	20,8%	53,0%
	Hutnicy	42,0%	20,7%	50,5%
	Razem;	44,3%	23,0%	50,8%

oraz zatrudnionych w przemyśle spożywczym (łącznie z rzeźniami), najwięcej objawów sztywności karku zaobserwowano u sprzedawców i tragarzy mięsa — obie te grupy przenoszą znaczne ciĄary, a tragarze mięsa często muszą podtrzymywać i przenosić ciężary trzymając szyję w pozycjach skrajnych. Ten aspekt zagadnienia wymaga jeszcze wielu badań.

II. Wpływ wibracji

Wspomniano już pracę Rellana i współprac. (1969), w której autorzy zwracają uwagę na napięcia, na jakie narażeni są kierowcy rikszy. Można jednak dyskutować, czy wibracja przenoszona jest przez tułów kierowcy od siodełka rikszy, czy też przez kończyny górne od kierownicy. W efekcie kręgosłup szyjny narażony jest na bardzo gwałtowne i doprowadzające do urazów ruchy — z całą pewnością bolesne dla każdego z ustalonymi objawami ze strony odcinka szyjnego kręgosłupa; ruchy te można porównywać z tymi, które występują