0000020(4)

Odróżniamy ropnie wczesne oraz późne. Ropnie wczesne wytwarzają się zazwyczaj po 3—4 tygodniach od chwili zakażenia mózgu, poprzedzone ogniskowym stanem zapalnym mózgu. Taki ograniczony stan zapalny mózgu może klinicznie naśladować ropień. Ropnie późne rozwinąć, się mogą w dłuższy czas po zakażeniu, nawet w kilka lub kilkanaście lat, jak to bywa w złamaniach lub zranieniach czaszki, kiedy to odłamki kości lub ciała obcego drzemią sobie w mózgu na pozór nieszkodliwie. Wokół ropnia wytwarza się torebka, zawierająca włókna klejorodrre lub nawet sprężyste. Do ograniczenia ropnia poza torebką przyczynia dę okołonaczyniowa tkanka włóknista, której komórki włóknorodne wytwarzają włókna torebki. Ograniczenie ropnia i jego otorbienie się zależne są od wielu czynników, jak rodzaj i żywotność zarazka, odporność ustroju oraz ewentualnie towarzysząca mu posocznica. Na przykład ropnie wywołane przez tlenowce lub paciorkowce mają większą skłonność do otar-biania się aniżeli ropnie spowodowane przez beztlenowce lub gronkowee. Mniejsze lub większe otorbienie ropnia następuje zazwyczaj po upływie 3    4 tygodni od zakażenia; nieraz dopiero po wielu tygodniach, a nawet

miesiącach od zakażenia ujawnia się. to klinicznie spadkiem podwyższonej ciepłoty, ustąpieniem objawów posocznicy, zmniejszeniem leukocy-tozy we krwi oraz zmianą pleocytozy wielojądrzastej w płynie mózgowo--rdzeniowym na jednojądrzastą. W mniej pomyślnych przypadkach dokoła ropnia wytwarza się rozmięknienie tkanki mózgowej; w sąsicclzwic ropnia przeważnie występuje obrzęk tkanki. Niebezpieczeństwo polega na samoistnym przebiciu się ropnia do przestrzeni płynowych (komór, przestrzeni podpajęczynówkowej), co prowadzi do zapalenia ropnego opon, a nieraz do nagłego zgonu.

Symptomatologia ropni mózgu, na której opiera się rozpoznanie, kształtuje się różnie w zależności od tego, czy ma się do czynienia z ropniem ostrym, czy podostrym lub przewlekłym, pierwotnym czy przerzutowym oraz w zależności od umiejscowienia się ropnia. Ropnie stare, otorbione, przebiegają na podobieństwo innych guzów mózgu, a więc towarzyszą im zarówno objawy ogólne wzmożonego ciśnienia ś ród c zaszko wego , jak i objawy ogniskowe, będące wyrazem podrażnienia lub porażenia ogniskowego mózgu.

W ropniach ostrych, powstałych bezpośrednio po ropieniu, np. ucha środkowego, gorączka utrzymuje się mimo dokonanej operacji, występują bóle i zawroty głowy, nudności, nieraz wymioty; we krwi zwiększa się leukpcytoza wielojądrzasta, opadanie krwinek przyspiesza się, w pienie mózgowo-rdzeniowym zaś występuje pleocytoza wielojądrzasta ze zwiększoną zawartością białka. Po kilku tygodniach, gdy ropień się otorbi, objawy powyższe ustępują.

inaczej rzecz ma się w ropniach przewlekłych: po długim, miesiące lub nawet lata trwającym, okresie zdrowienia od chwili ustąpienia gorączki towarzyszącej ostrym stanom zapalnym ucha środkowego, zjawiają się

421