0000035

36

Ruth E. M. Bowden

Ryc. 5. Przekrój — 100 g. grubości — przez dolny odcinek kręgosłupa szyjnego i głowę kości ramiennej 7-miesięcznego płodu ludzkiego; preparat barwiony trójbarwnym barwnikiem Massona: 1 — otaczająca warstwa głębokiej powięzi szyi, 2 — dwie głowy mięśnia mostkowo-sutkowego, 3 — mięsień pochyły przedni wychodzący z przedniego guzka wyrostka poprzecznego, 4 — mięsień pochyły środkowy wychodzący z tylnego guzka wyrostka poprzecznego, CS — osłonka tętnicy szyjnej, G — grzbietowy korzeń splotu nerwu szyjnego, N — wstępujący nerw rdzeniowy należący do splotu ramien-

nego.

tej anomalii w odniesieniu do kręgosłupa szyjnego ocenia się na 8—10% wszystkich przypadków rozszczepu kręgosłupa. Może ona być wykryta przypadkowo, lub też — w swojej skrajnej postaci: wrodzonym braku mózgu — uniemożliwia życie (23, 36, 39, 62). Połączenia kręgów zmniejszają ruchliwość kręgosłupa i zwiększają mechaniczne napięcie sąsiadujących obszarów ruchomych. Muszel-kowate skostnienie wraz z utrzymującą się pozostałością chrzęstną (18, 31, 39, 50, 57) w zębie II kręgu jest potencjalnym niebezpieczeństwem (ryc. 6), szczególnie w wypadkach urazów typu „strzału z bicza” i może — przy gwałtownym zadziałaniu urazu — powodować natychmiastową śmierć, lub też być przyczyną stopniowego rozwinięcia się porażenia czterokończynowego. Żebra szyjne mogą być jedno- lub dwustronne (ryc. 7), mogą też pozostać niewykryte przez całe życie (16, 21, 29, 35, 49, 53, 56, 61). Znany jest przypadek stwierdzenia dużego żebra ze stawem maziówkowym na pierwszym żebrze podczas sekcji zwłok. Niestety, nie udało się zgromadzić danych z historii choroby, ale brak było śladów wychudzenia wewnętrznych mięśni ręki. Żebra szyjne mogą łączyć się z anomaliami pierwszego żebra (21, 53, 55) — oznacza to zagrożenie dolnej części splotu barkowego; obserwowano również przypadki niedokrwienia spowodowanego upośledzeniem przepływu krwi w tętnicy podobojczykowej.

Wielu autorów donosiło o zróżnicowaniu w obrębie mięśni pochyłych (8, 54) — może to stanowić przeszkodę w tętnicy podobojczykowej; niekiedy mię-