0000089

90

Marcia Wilkinson

Naczyniowa niewydolność podstawy czaszki. Spondyloza szyjna może zaburzać krążenie mózgowe, ponieważ istnieje związek anatomiczny między tętnicami kręgowymi a kręgosłupem szyjnym. Charakterystyczną cechą naczyniowej niewydolności podstawy czaszki jest nagłe występowanie objawów przy ruchu głowy, często przy skręceniu szyi w jedną lub w drugą stronę, lub przy jej wyprostowaniu. Takie ruchy mogą spowodować zawroty głowy, podwójne widzenie lub omdlenia i nagłe upadki bez utraty świadomości. Każdy z tych objawów może wystąpić samorzutnie, bez ruchu głowy. U pacjentów z miażdżycą tętnicy kręgowej i spondylozą szyjną mogą również wystąpić udary spowodowane utrzymującym się niedokrwieniem w obszarze podstawy czaszki.

Opisuje się przypadki, w których takie uszkodzenia spowodowane trwałym niedokrwieniem były wywołane zabiegiem wykonywanym na szyjnym odcinku kręgosłupa, chociaż takie zabiegi nie powinny być wykonywane, tam gdzie istnieją objawy uszkodzenia rdzenia.

Radiologia kręgosłupa szyjnego. Minimum badania rtg powinno obejmować przednio-tylne zdjęcie przy otwartych ustach, boczne — w zgięciu i w wyproście oraz skośne — lewe i prawe. Na podstawie tych zdjęć można zmierzyć wysokość krążka międzykręgowego i trzonów, jak również przednio-tyIną średnicę kanału szyjnego. Niekiedy konieczny jest rtg stawu szczytowo-zębowego i wykonanie specjalnych ujęć stawów międzywyrostkowych. Jeżeli są wykładniki mielopatii spondylotycznej — należy wykonać mielografię.

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. W spondylozie szyjnej skład płynu mózgowo-rdzeniowego jest zazwyczaj normalny. Przy oznakach mielopatii może wystąpić wzrost zawartości białka, ale przeważnie nie wynosi ona więcej niż 80—-100 mg%, jeśli nie ma ucisku rdzenia.

RÓŻNICOWANIE W SPONDYLOZIE SZYJNEJ

Spondyloza szyjna jest częstym powodem objawów zarówno korzeniowych, jak i rdzeniowych. W trzech wypadkach mogą nastąpić trudności diagnostyczne. Po pierwsze: może występować spondyloza szyjna, ale nie ona jest powodem objawów, na które uskarża się pacjent. Po drugie: spondyloza występuje w połączeniu z niezależnym zaburzeniem systemu nerwowego i obydwa te czynniki składają się na obraz kliniczny. Po trzecie: zmiany radiologiczne w kręgosłupie szyjnym, aczkolwiek przypominają spondylozę, powodowane są innym zaburzeniem dającym objawy neurologiczne.

1.    Spondyloza szyjna istnieje, ale nie ona jest przyczyną objawów. Objawy przypominające radikulopatię mogą być wywoływane przez:

—    uszkodzenie nerwu pośrodkowego,

—    uszkodzenie nerwu łokciowego,

—    zespół żebra szyjnego,

—    nerwopochodny zanik mięśni,

—    ból serca.

2.    Spondyloza szyjna istnieje i jest, razem z inną chorobą, przyczyną objawów. Tą drugą chorobą może być:

—    stwardnienie rozsiane,

—    guz rdzenia kręgowego,

—    podostre zwyrodnienie mieszane lub zespoły złego wchłaniania,

—    choroba neuronu ruchowego.

3.    Spondylozy szyjnej nie ma, ale przypominają ją anomalie kręgosłupa szyjnego widoczne na zdjęciach rtg. Mogą to być anomalie wrodzone, gościec reu-