0000105

106

A. Niewodniczy

V.    Objawy ze strony psychiki — układają się w zespół rzekomonerwicowy o zabarwieniu depresyjno-hipochondrycznym. Zespół ten stwierdza się u 87% badanych.

VI.    Objawy ze strony gardła — są stosunkowo najrzadsze, występują tylko u 25% badanych (37). Są to bóle w obrębie gardła (bez uzasadnienia w stanie laryngologicznym), uczucie obcego ciała w gardle, konieczność odchrząkiwania, uczucie pieczenia w gardle.

W porównaniu do licznych skarg, zgłaszanych przez chorych z migreną szyjną, stosunkowo ubogo przedstawia się symptomatologia przedmiotowa. Badaniem neurologicznym w omawianej grupie chorych nie znaleziono objawów świadczących o trwałym uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego. Odchylenia od normy ograniczały się właściwie tylko do objawów ze strony kręgosłupa szyjnego i mięśni karku. U 93% (139) badanych występowała jedno- lub obustronna bolesność uciskowa punktów potylicznych, u 98% (147) stwierdzono bólowe ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego, V₃ pacjentek miała zmienioną konfigurację kręgosłupa szyjnego, u 80% (129) występowała bolesność uciskowa dolnych kręgów szyjnych. Wzmożone napięcie mięśni karku stwierdzono w okresie bólowym u 85 obserwowanych chorych. Dodatni, zmniejszający dolegliwości bólowe i objawy towarzyszące, efekt ręcznego rozciągania kręgosłupa występował w 88% przypadków (132).

Godne odnotowania jest współistnienie u prawie ²/₃ chorych okresowo występujących zespołów bólowych w okolicy lędźwiowo-krzyżowej.

Ze względu na obszerność materiału, z licznych badań dodatkowych wykonanych u omawianej grupy chorych zostaną omówione tylko niektóre, i to fragmentarycznie.

W badaniach radiologicznych kręgosłupa szyjnego obecność zmian zwyrodnieniowych na zdjęciach przeglądowych (AP i bocznych) stwierdzono u 67% chorych. Dokładniejsza ocena radiologiczna za pomocą zdjęć skośnych i warstwowych (zonograficznych) pozwoliła wykryć te zmiany w 86% przypadków. Zdjęcia skośne i warstwowe pozwalają na ocenę okolicy tzw. stawów haczy-kowato-kręgowych Luschki, a więc bezpośredniego otoczenia tętnic kręgowych.

Zmiany eeg stwierdzone u chorych z migreną szyjną okazały się różnorodne, a tym samym mało charakterystyczne. Badanie to nie ma więc istotnej wartości diagnostycznej,, pozwala natomiast różnicować migrenę szyjną z innymi sprawami chorobowymi, np. procesem uciskowym.

Badanie audiometryczne wykazało u 60% badanych obniżenie ostrości słuchu o typie niedosłuchu odbiorczego, świadczącego o ośrodkowym uszkodzeniu narządu słuchu.

Podobnie badania perymetryczne, wykonane w okresie napadu bólowego, wykazywały u 60% badanych koncentryczne zwężenie pola widzenia.

Badania emg wykazywały u ponad połowy badanych obecność czynności bioelektrycznej w mięśniach karku pozostających w spoczynku, co przemawia za ich przetrwałym skurczem.

Jak wynika z wyżej przedstawionego materiału, migrena szyjna jest sprawą chorobową zdecydowanie różną od innych bólów głowy. Na jej obraz kliniczny składa się szereg określonych objawów powtarzających się w prawie jednakowym układzie u wielu chorych. Większość z nich można właściwie wiązać z zaburzeniami ukrwienia w zakresie układu tętniczego kręgowo-podstawnego, których prawdopodobną przyczyną są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego (zwłaszcza w okolicy tzw. stawów haczykowato-kręgowych). Zmiany te prawdopodobnie doprowadzają do drażnienia splotu współczulnego tętnic kręgowych, co łatwo sobie uzmysłowić, mając na uwadze złożoność ruchów kręgo-