140
B. Wojewska-Wójcik, H. Kisielnicka, M. Kozielecka
Bólom neurogennym w 31% towarzyszyły objawy uszkodzenia układu nerwowego. Najczęściej były to objawy uszkodzenia korzeni czuciowych oraz dyskretne zaburzenia ruchowe i wegetatywne. Bóle angiogenne pod postacią migreny szyjnej, zespołu Barre-Lieou, zespołu Unterharnscheidta w 20 przypadkach (40%) przebiegały z trwałymi objawami uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego przede wszystkim w zakresie unaczynienia tętnic kręgowych.
W celu zbadania dynamiki przebiegu omawianych zespołów bólowych porównano długość czasu trwania dolegliwości (ryc. 3). Najdłuższe trwanie choroby stwierdzono w angiogennej postaci bólowej, gdyż w 26% przypadków przekraczało okres 5-letni i aż 52% od 2 do 5 lat. W postaci mieszanej przeważają osoby o krótkotrwałym przebiegu choroby, który w 79,8% nie przekroczył 1 roku.
Ryc. 3. Czas trwania choroby.
Powtarzanie się incydentów bólowych stwierdzono we wszystkich zespołach objawów bólowych (ryc. 4). Najwięcej chorych z nawrotami dolegliwości było w grupie neurogennych bólów i stanowili oni 79%. W postaci mieszanej ilość chorych z nawrotami była najmniejsza (49,7%). Średnio nawroty dolegliwości bólowych występowały w 60% badanych. U tych chorych prześledzono częstotliwość powtórnych incydentów bólowych (ryc. 5) i stwierdzono, że największa
I I Ogólna l chorych Y///\ Bez nawrotów l ' l Z nawrotami Ryc. 4. Częstość nawrotów.