022 5

1.5. PRZEKŁADNIE ZĘBATE

1.5.1. DOBÓR MATERIAŁÓW KÓŁ ZĘBATYCH I OBLICZANIE NAPRĘŻEŃ DOPUSZCZALNYCH [5], [16], [17], [21], [25]

DOBIERA SIĘ:

1. MATERIAŁY ZĘBNIKA I KOŁA ZĘBATEGO

Materiały kół zębatych (tabl. 1.5.1.1).

Polecane kombinacje materiałów (tabl. 1.5.1.2).

Warunki doboru HB_X - HB₂ + (20 -r 40).

Zależności HRC=f(HB), //V=f(//») (rys. 1.5.1.2). Wyjściowe parametry p. 1:

1.1. Materiał zębnika -    gatunek, HB_Xt R_w{, R„,MPa,

1.2.    Materiał koła zębatego-gatunek, JIB₂, R_a2, /?«, MPa.

PARAMETRY ZADANE:

Liczba obrotów n_u n₂, 1/min.

Przełożenie u.

Liczba godzin pracy przekładni L_b, godz. lub n_L - liczba lat pracy, n_z- liczba zmian, Knk, Kdob. - współczynniki wykorzystania na pędu za rok (dobę).

Zmiana obciążenia w czasie (rys. 1.5.1.1)

tk/Lh

T_k/T_x

Zmiana kierunku obracania (jest czy nic ma).

2.3.    Współczynnik trwałości pracy

Zn 1(2)- "1 Nu lim l(2) / Nucą 1(2)    (1 ^ Z_s^2,6)

(dla N_tf|im](2)$Nł/eql(2) 2*1(2)® 1)-

2.4.    Naprężenia kryt>^rczne przy bazowej liczbie cykli

lim 1(2)⁼f(NBi(2))j MPa (tabl. 1.5.1.3).

2.5.    Dopuszczalne naprężenia stykowe

&HK2) ~ 0,9 0//lim!(2)' Zjf j(2)/ S_H 1(2), MPa,

- współczymiik bezpieczeństwa:

S_H = 1,1 - w przypadku normalizacji, ulepszania lub hartowania zębów na wskroś,

S„ = 1,2 - dla hartowania powierzchniowego, nawęglania, azotowania.

2.6.    Obliczeniowe dopuszczalne naprężenia stykowe:

2.6.1.    - dla przekładni walcowych

-    z kołami o zębach prostych,

-    z kołami o zębach skośnych przy niewielkiej różnicy twardości HB_X i HB₂

cj_llr = Oy j(2) _mj_n, M Pa.

2.6.2.    - dla przekładni stożkowych i walcowych z koła mi o zębach skośnych dla HB_X»HB₂ obliczeniowe naprężenia o_m = 0,5(o_Hl+ (J_HZ)Ś

_<. 1,25 r^Hi(2)min, MPa - dla przekładni walcowych, ^% 1,15 rr^K^oin, MPa - dla przekładni stożkowych.

. DOPUSZCZALNE NAPRĘŻENIA NA ZGINANIE

3.1.    Podstawa próby zmęczeniowej N_{f lim}= 4-10' cykli.

3.2.    Równow^rażna (ekwiwalentna) liczba cykli

Nf _Cq i(2)⁼ 60 n i(2 )L_bC- K_Feą> ^req⁼^f(2i;/T|) ‘(t_k/L_b)\ (i: =1. II, III,...)

(ot, =6 dla HBś350;    m_F= 9 dla IIB>350),

L_by C (p. 2.2).

3.3.    Współczynnik trwałości Y_N 1(J)=^m-[N_r

(1^    2,0) - dla HB $350,

(K Y* ^ 1,6) - dla HB>350,

(dla N_y 1^$N_FCą_Xę2) 5^,(2)=!)^

3.4.    Naprężenia krytyczne

(J,u_m«zrf(HB_H2)), MPa (tabl. 1.5.1.3).

3.5. Dopuszczalne naprężenia na zginanie

^/7'i(2)⁼ 0,4 o_Fimi(2)'^1(2) Y_a , MPa,

Y_a - współczynnik uwzględniający wpływ dwustronne -go przykładania obciążenia na ząb:

Y_a~ 1 - dla przekładni bez zmiany kierunku obracania, K«=(0,7-r0,8) - dla przekładni ze zmianą kierunku obracania.

4. GRANICZNE NAPRĘŻENIA DOPUSZCZALNE PRZY PRZECIĄŻENIACH

Dla naprężeń stykowych    MPa.    . , . ~

Dla naprężeń gnących Ofrs i(2), MPa. { '    ■■■■)■

Do obliczeń naprężeń dopuszczalnych dla istniejących przekładni zębatych

-    nie wykonuje się p. 1,

-    oblicza się p. 2.14-2.6. Punkt 2.5 ma postać

2.5.    &jiia) = oZn \ęzyZjt'Zv ’Zx /Sn iQ)_y MPa,

Z_R - współczynnik uwzględniający chropowatość powierzchni zęlww:

-    dla V 1,254-0,63    Z*= 1,00,

- dla 'n 2,54-1,25    2* = 0,95,

- dla v/ 10 4-2,5    Z* = 0,90,

Z_v - współczynnik uwzględniający obwodową prędkość kó^ zębatych (rys. 1.5.1.4),

Z_x - współczyopik uwzględniający wymiary kół zębatych (rys. 1.5.1.6), dla d < 700 mm Z — 1.

W    X

-oblicza się p. 3.14-3.5 i p. 4. Punkt 3.5 ma postać

3.5.    Oyr H2)—o~a-hm\pyYN\ęi)-Y_A-Yg' Y_x/S_f , MPa,

S_F = (1,7 -r 2,2) - współczynnik bezpieczeństwa

(większe wartości dla odlewów),

Y_g - współczynnik uwzględniający chropowatość powierzchni przejściowej zęba i jej obróbkę cieplną: -dla nie szlifowanej powierzchni przejściowej Y_g= 1,0, -dla szlifowanej powierzchni przejściowej Y_g (tabl.

1.5.1.3),

Y_x - współczynnik uwzględniający wymiary kół zęba tych Y_x= l,05-0,000125-</*ia)-