0000143

144

B. Stachowski, J. Kaczmarek, P. Olejniczak

Tabela II

Zespół bólowy szyjny i szyjno-potyliczny

Rodzaj uszkodzenia	Liczba	Bóle
kręgosłupa	przypadków	przejściowe	przewlekłe
Uraz 4- zmiany zwyrod-
nieniowe	15	3	12
Złamanie bez przemiesz-
czenia	12	9	3
Złamanie z przemieszczę-
niem	38	24	14
Razem	65	36	29

Na przykład w zespołach bólowych szyjnych i szyjno-potylicznych (tab. II) wśród chorych wykazujących złamanie z przemieszczeniem bądź uraz lekki bez złamania, ale przy współistniejących zmianach zwyrodnieniowych prawie w połowie (45%) tych przypadków ból utrzymywał się przewlekle. Towarzyszyło mu ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego z wyraźnym przymusowym ustawieniem głowy w pozycji pośredniej bądź skrętnej; mięśnie karku wykazywały zdecydowanie wzrost napięcia mięśniowego, którego wyrazem w zapisie emg było spontaniczne występowanie potencjałów o częstotliwości do 10 c/s obok potencjałów odnerwienia. Spostrzegano wyraźną zbieżność pomiędzy natężeniem bólu a obecnością spontanicznych potencjałów czynnościowych, które rejestrowano z mięśni prostowników kręgosłupa nierzadko nawet w obszarze 7—9 segmentów szyjnych bądź piersiowych górnych.

W grupie chorych z zespołem szyjno-ramiennym (tab III) w przeważającej liczbie występował ból neuralgiczny (83%). Zwykle przyczyną jego były „dyski urazowe”, a tylko w pojedynczych przypadkach złamanie z przemieszczeniem bądź uraz przy współistnieniu spondyloartrozy. Po krótkotrwałym — parotygod-

Tabela III

Zespół bólowy szyjno-ramienny

	Liczba , przypadków	Rodzaj bólu
Rodzaj uszkodzenia		neuralgiczny	nerwowo-naczy- niowy
„Dysk" urazowy	26	22	4
Złamanie z przemieszczę-	6	4	2
niem Uraz — spondyloartroza	6	7	1
Inne	2	1	1
Razem	42	34	8

niowym — okresie bólu miejscowego szyjnego rozwijał się i natężał stopniowo ból neuralgiczny. Najczęściej dotyczył on nn. rdzeniowych Cs—C₇, zgodnie z lokalizacją uszkodzenia. Nierzadko w tych przypadkach spostrzegano pewną dysproporcję pomiędzy natężeniem bólu a ubytkami neurologicznymi. Nasilony zespół bólowy występował u chorych z niewielkim deficytem ruchowo-czucio-wym.

W zespołach szyjno-ramiennych nerwowo-naczyniowych stwierdzano prawie