039 6

Grupy funkcyjne fosfolipidów

Głowy fosfolipidów zawierają ugrupowania, które być bezpośrednio wykorzystane do reakcji sprzęgania lub mogą być zmodyfikowane do odpowiednich grup funkcyjnych.

Wiele fosfolipidów zawiera grupy aminowe, które mogą być wykorzystane do reakcji podstawienia nukleofilowego, np. fosfatydyloseryna, fosfatydyloetanoloamina.

Mogą zawierać grupy karboksylowe, np. fosfatydyloseryna

W wielu lipidach występują grupy hydroksylowe, np. fosfatydyloglicerol, fosfatydyloinozytol, glikolipidy.

Najczęściej wykorzystuje się grupę aminową fosfatydyloetanoloaminy.

2.    połączenie grupy aminowej z karboksylową za pośrednictwem karbodiimidu lub aminowej z fosforanową.

3.    wieloetapową - z wykorzystaniem heterobifunkcjonalnych związków sieciujących.

Najczęściej wykorzystuje się związki sieciujące zawierające na jednym końcu estry NHS, a na drugim reszty maleimidowe, jodoacetylowe lub disiarczki pirydylu.

Fosfatydyloetanoloamina jest najczęściej aktywowana przed formowaniem liposomów. Zmodyfikowana fosfatydyloetanoloamina może być przechowywana, a następnie można przetestować różne proporcje lipidów.

Często jednak korzystniejsze jest modyfikowanie gotowych liposomów. Uzyskujemy wtedy modyfikację wyłącznie zewnętrznych grup funkcyjnych. Takie postępowanie jest konieczne w sytuacji, gdy substancja zamknięta w liposomie jest wrażliwa lub może przereagować ze związkiem sieciującym.

W przypadku sprzęgania białek, związki sieciujące powinny zawierać długie ramię łączące ze względu na możliwą zawadę przestrzenną. Np. użycie krótkiego ramienia w przypadku przyłączania cząsteczek IgG nie daje dobrych wyników.