043

IV. Interakcja

Współgranie nadawcy i odbiorcy

Dotąd rozważaliśmy pojedynczą wypowiedź, czyli najmniejszą jednostkę komunikacji. W tym rozdziale chciałbym poszerzyć kąt widzenia. Komunikacja przecież nie kończy się na tym, że jeden coś wypowiada, a drugi to przyjmuje. Przeciwnie, cała sprawa dopiero tutaj nabiera rozpędu! Odbiorca reaguje, staje się nadawcą i na odwrót; obaj wywierają na siebie wpływ. Nadawca i odbiorca jako partnerzy rozmowy wchodzą w interakcję.

A. Indywidualne cechy osobowe jako wynik stylu komunikacji

Zgodnie z powszechnym poglądem (psychologiczna teoria codzienności) przyczyn takiego czy innego sposobu zachowania doszukujemy się w jednostce. Mówimy, że ktoś jest zarozumiały, ktoś nadaje się do współpracy, Ernest jest nudziarzem, Ula lubi dominować, Ania jest bezradna i niesamodzielna. Psychologia uczy, że indywidualne cechy osobowości mogą być efektem doświadczeń wynikłych ze wzajemnych kontaktów, a nie muszą być wyłącznie wrodzone, czy dziedziczne. Dlatego stwierdzenie: „Ania jest bezradna i niesamodzielna, bo miała autorytatywnego ojca, który nad nią dominował i nie pozwolił jej na właściwy rozwój" nie brzmi dla nas obco i jesteśmy gotowi z nim się zgodzić.

85