0000077(1)

ku śródrdzeniowym) uciekamy się nieraz do badania odruchów włosoru-chowych, których ośrodki leżą w ugrupowaniach komórek współczulnych w odcinkach piersiowych i górnych lędźwiowych rdzenia (Dj—L₂), tak samo jak i ośrodki zarządzające czynnościami naczynióruchowymi i potowe dzielniczymi. Odmcli włosoruchowy polega na skurczu mięśni prostujących włosy (mm. eredores j/Uorum), wynikiem czego jest zjawienie się „gęsiej skórki". Jako bodziec służyć może zimno, lekkie uderzenie skóry, łaskotanie lub nieznaczne ukłucie szpilką. Odróżniamy, zgodnie z badaniami A. Thomas, trojakiego rodzaju odruchy włosoruchowy:

1 miejscowy, 2) mózgowy, inaczej ośrodkowy i 3) rdzeniowy.

Odruch włosoruchowy miejscowy może być wywołany w każdym miejscu skóry wystawionej na zadziałanie jakiegokolwiek silniejszego bodźca. Jest on wówczas ograniczony ściśle do obszaru drażnionego skóry i może być skutkiem bezpośredniego pobudzenia mięśni torebek włosowych oraz splotów nerwowych tych mięśni, lub też być wyrazem miejscowego odruchu aksonu. W miejscach, w których skóra pozbawiona jest unerwienia współezulnego, jak to bywa w uszkodzeniach obwodowych, a więc w uszkodzeniach korzonków przednich, zwojów współczulnych lub nerwów obwodowych, odruch włosoruchowy nie występuje, tak samo jak brak jest wydzielania potu oraz reakcji naczynioruchowych. Jeśli chodzi

0    sprawy chorobowe rdzenia, badanie odruchu włosoruchowego miejscowego nie ma żadnego znaczenia, natomiast wartość posiada badanie odruchu włosoruchowego mózgowego (ośrodkowo-międzymózgowego)i rdzeniowego. Te ostatnie odruchy otrzymuje się, jak to wykazał Andre Thomas, tylko z określonych obszarów skóry, skąd rozprzestrzeniają się one ku górze, względnie ku dołowi, w sposób falisty na cale ciało.

Odruch włosoruchowy ośrodkowy uzyskuje się przez kłucie lub pociąganie szpilką, zadziałanie zimnem watką przepojoną eterem), nieraz drażnienie prądem przerywanym okolicy górnej części mięśnia czworobocznego lub tuż za małżowiną uszną; widzimy wówczas, jak „gęsia skórka rozprzestrzenia się z kończyn górnych na tułów, okolicę lędźwiową, udo

1    podudzie.

Odruch włosoruchowy rdzeniowy otrzymuje sic w ten sam sposób, ale przez zadziałanie na okolicę lędźwiową, tylko że tu „gęsia skórka" rozprzestrzenia się od dołu ku górze — z kończyn dolnych na okolicę lędźwiową, tułów, kończyny górne, szyję, twarz.

Odruch wlosoruchowĄ występuje zawsze po tej samej stronie, co drażnienie homolateralnie) i jest jednostronny, nie przekraczając linii środkowej ciała. Jest on odruchem powolnym, zjawia się po pewnym utajonym okresie, tak iż drażnienie musi być kontynuowane do czasu, aż odruch stanie się wyraźny, co zachodzi zazwyczaj po upływie około 10 sekund. Nie jest on wszędzie jednakowy, najlepiej widoczny jest na tułowiu. W uszkodzeniach poprzecznych rdzenia odruch włosoruchowY ośrodkowy nie występuje w odcinkach niżej leżących przy drażnieniu

Odruch włosoruchowy m iejscowy

Odruch

włosoruchowy

ośrodkowy

Odruch

włosoruchowy

rdzeniowy

12 — Diagnostyka chorób 177