Institut International de la Planification de PEducation (IIPE), Międzynarodowy Instytut Planowania Oświaty UNESCO w Paryżu, utworzony w 1956. Zadania IIPE obejmują kształcenie specjalistów w dziedzinie planowania oświaty oraz udzielanie pomocy w badaniach nad prognozowaniem i planowaniem oświaty w pojedynczych krajach i w skali międzynarodowej. Do 1973 IIPE wykształcił ok. 150 ekspertów oraz przyjął na staże ponad 500 nauczycieli, oświatowców i pracowników nauki. Projekty badawcze Instytutu były realizowane w 50 krajach. Dyrektorem IIPR jest H.N. Weiler, przewodniczącym Rady Zarządzającej — T. Husćn.
Institut National des Recherches et Documentation Pćdagogiąue (INRDP), Narodowy Instytut Badań i Dokumentacji Pedagogicznej w Paryżu, centralny ośrodek badań pedagogicznych i dokumentacji oświatowej we Francji, utworzony w 1879 jako Muzeum Pedagogiczne i zreformowany w 1936, a następnie w 1970. INRDP prowadzi: 1) badania nad wydajnością metod i środków nauczania, nad selekcją i orientacją szkolną, 2) oddział studiów nad środkami pedagogicznymi i wyposażeniem szkół; 3) biuro informacji pedagogicznej; 4) muzeum pedagogiczne; 5) centralną bibliotekę pedagogiczną z ok. 1 min tomów; 6) wydawnictwo publikacji pedagogicznych; 7) produkcję środków audiowizualnych. INRDP współpracuje z instytucjami i towarzystwami naukowymi we Francji i za granicą. Pod opieką INRDP wychodzi kilkanaście czasopism naukowych.
Institutul de Cercetari Pedagogice si Psihologlce (ICPP), Instytut Badań Pedagogicznych i Psychologicznych, naukowo-badawczy instytut w Bukareszcie, zajmujący się prowadzeniem podstawowych i usługowych badań w dziedzinie oświaty, wychowania i psychologii oraz koordynacją prac badawczych w obrębie tych dziedzin na terenie Rumunii. ICPP został założony w 1952; jego dyrektorem w latach 1955-67 był S. Stoian, a 1967-73 G. Vai-deanu, od 1973 jest nim J. Nica. W 1975 instytut rozszerzył zakres swej działalności na problemy psychologiczne. Poczynając od roku swego powstania ICPP wydaje centralne czasopismo pedagogiczne w Rumunii „Rcvista de Pedagogie” (miesięcznik).
Institut za Istrażivanje i Razvoj Obrazovanja (IIRO), Instytut Badań i Rozwoju Oświaty, serbski centralny instytut naukowo-badawczy w Belgradzie utworzony w 1972 na podstawie połączenia kilku poprzednio istniejących placówek. Składa się z 5 jednostek obejmujących kształcenie pod>«;‘-
wowt, kształcenie średnie, kształcenie zawodowe, środki audiowizualne oraz podstawowe badania pedagogiczne. Dyrektorem IIRO jest S. Bezdanov. W innych republikach jugosłowiańskich istnieją odrębne placówki badawcze, m.in. Bośnia i Hercegowina mają swój instytut w Sarajewie, Chorwacja — w Titogradzic, Macedonia—w Skopje, Słowenia —w Lublanic, autonomiczna republika Kosowo — w Prisztinie, a Wojwodina — w Nowym Sadzie.
instruktor harcerski, wychowawca związany od lat młodości z harcerstwem, przygotowany do pracy z harcerzami w drużynie, szczepie czy hufcu oraz do tworzenia programów pracy harcerskiej. I.h. może mieć stopień przewodnika drużyny, podharcmistrza lub harcmistrza.
instrumentalizm pedagogiczny, kierunek pedagogiczny oparty na założeniach utylitaryzmu dydaktycznego (praktycyzmu). I.p. traktuje wiedzę z punktu widzenia korzyści, jakie przynosi ona w praktyce. Zgodnie z założeniami pragmatyzmu, którego jest odmianą, za prawdziwą uważa się tę wiedzę, która przynosi pożytek w działaniu. Głównym przedstawicielem i.p. był J. Dcwcy.
instynkt (lac.J, wspólna dla osobników danego gatunku zdolność do wykonywania nic wyuczonych czynności, zmierzających do jakiegoś wyniku pożytecznego dla nich. Istotną cechą tych czynności, np. budowania gniazd, odżywiania się, samoobrony, jest ich podobny u wszystkich osobników danego gatunku przebieg.
Instytut Badań nad Młodzieżą (IBnM), placówka naukowo-badawcza, powołana w 1972 w Warszawie, podległa Ministerstwu Oświaty i Wychowania. Oddział IBnM działa w Poznaniu. Zadaniem IBnM jest prowadzenie badań nad warunkami, procesami i wynikami wychowania, nad wielostronnym rozwojem dzieci i młodzieży oraz nad rolą i udziałem młodzieży w społeczno-gospodarczych i kulturalnych przemianach kraju. W skład IBnM wchodzi 6 zakładów, zajmujących się badaniem poglądów i postaw młodzieży, jej aktywności społecznej, psychologią społeczną, orientacją zawodową, wychowaniem zdrowotnym i organizacją czasu wolnego młodzieży. Pierwszym dyrektorem IBnM był S. Mika, od 1976 dyrektorem jest F. Iniewski.
Instytut Badań Pedagogicznych (IBP), utworzony w 1972 z -♦ Instytutu Pedagogiki instytut naukowo-badawczy Ministerstwa Oświaty i Wychowania. Zadaniem IBP jest prowadzenie badań nad założeniami i unowocześnianiem systemu kształcenia i wychowania, nad organizacją szkolnictwa i ekonomicznymi podstawami oświaty. Główne zakłady: aksjologii pedagogicznej, podstaw systemu dydaktyczno-wychowawczego, badań systemów wychowawczych, modernizacji kształcenia i wychowania, organizacji oświaty, psychologii, metodologii, ekonomiki oświaty i dokumentacji, jak również studium doktoranckie. Dyrektorzy IBP: 1972-74 — W. Okoń, 1974-76 — J. Wołczyk, °d 1976 — M. Maciaszek. Od 1975 IBP jest koordynatorem problemu węzło-