058 2

nych budynków, by „wyziębić chorobę”. Każdy, kto mieszkał w pobliżu Galveston, wiedział, że nie jest to głupi pomysł, szkoda tylko, że niewykonalny. Jednakże pomysł ten uczulił Bordena na problem zapobiegania chorobom wywoływanym przez zepsutą żywność. Kilka lat później podczas podróży statkiem przez Atlantyk był świadkiem, jak dziecko zatruło się zepsutym mlekiem. Postanowił wtedy, że zrobi wszystko, by się to więcej nie powtórzyło, i zrewolucjonizował przemysł mleczarski, wprowadzając mleko skondensowane w puszkach.

Złe pomysły wciąż się bujnie krzewią. Nie tak dawno temu mogliśmy zaobserwować uwiąd telegazet, zanim jeszcze zdążyły się one upowszechnić. Jeśli nie pamiętacie, co to takiego, to przypomnę wam, że telegazety były sposobem przekazywania wiadomości, prognoz pogody, ofert sprzedaży za pomocą telewizji. Kolejna Koncepcja Kolumba? Zapytajcie o to któregoś z pionierów telegazetowej formy rozpowszechniania informacji, którzy stali się milionerami, gdy wpadli na pomysł, żeby przenieść się ze swym interesem do Internetu.

Zapamiętywanie nowych pomysłów

Najbardziej niezrozumiałe we wszechświecie jest to, że jest on zrozumiały. - Albert Einstein

Nowych pomysłów - nawet tych, które są wyraźnie gorsze od istniejących rozwiązań - nie należy z góry odrzucać. W którymś momencie może się okazać, że dotychczasowe rozwiązania prowadzą w ślepą uliczkę, z której wyjściem mogą być te wcześniejsze, zdawałoby się gorsze pomysły.

Na początku epoki odkryć geograficznych największym narodem żeglarskim byli Chińczycy. Mieli oni potężną flotę okrętów wojennych, które pod względem technicznego zaawansowania o stulecia wyprzedzały okręty krajów europejskich. Kupcy chińscy niepodzielnie królowali na wszystkich szlakach handlowych na Oceanie Spokojnym i Indyjskim. Chiński admirał Cheng Ho poprowadził wiele ekspedycji, które docierały aż do Afryki Wschodniej i zakładały tam porty. Chiny byty na najlepszej drodze, by zdominować resztę świata.

Niestety, władcy Państwa Środka wyciągnęli złe wnioski z odkryć Chenga Ho. Uznali, że Chiny tak bardzo przewyższają inne państwa pod względem wiedzy, techniki i rozwoju społecznego, że niczego się od nich nie mogą nauczyć. Zakazali więc zamorskich podróży, doprowadzając do tego, że chińskie okręty wojenne i statki handlowe gniły w portach. Za to mniejsze i słabiej rozwinięte narody, jak Portugalczycy, Hiszpanie, Anglicy, a nawet Holendrzy, z zapałem zabrały się do morskiego handlu i podróży. Dogonienie Chin zajęło im kilkaset lat, ale dopięły swego. Zdominowały świat, zajmując nawet sporą część Chin.

Złe pomysły mogą być jak kolodium, używane w XIX wieku jako środek pierwszej pomocy. Nie miało ono żadnych wartości leczniczych. Wręcz przeciwnie, było trucizną. Wszyscy jednak myśleli, że przyspiesza gojenie ran. Trzymano je na przykład w warsztatach na wypadek, gdyby jakiś przyszły wynalazca się skaleczył. Przypadkowo odegrało ono ważną rolę przy wynalezieniu bezpiecznego szkła, błony filmowej, sztucznego jedwabiu czy detonatorów. Było pod ręką w każdym warsztacie i okazało się poszukiwanym rozwiązaniem. Koncepcje Kolumba są jak kolodium. Nie nadają się do założonych zastosowań, lecz będąc stale w pobliżu, mogą odegrać rolę katalizatora prawdziwego przełomowego odkrycia.

Umysł ludzki ma nieograniczone możliwości. Bez trudu potrafi równocześnie rozważać różne pomysły. Dlatego pomysłów nigdy za wiele. Dzisiejsze Koncepcje Kolumba mogą się stać jutrzejszymi perłami.

Klasycznym przykładem złego pomysłu mogą być boksyty, dla których nastały dobre czasy, gdy się okazało, że można je wykorzystywać jako rudę aluminium. Boksyty to powszechnie występujące skały osadowe i w ciągu wieków górnicy znajdywali wiele ich złóż, ale nie zwracali na nie uwagi. Tylko głupiec nabyłby prawa do ich eksploatacji. Nie przetworzone boksyty są bezwartościowe, a otrzymanie z nich nawet śladowych ilości aluminium wiązało się z wielkimi kosztami. Aluminium było najcenniejszym z metali - materiałem na królewskie korony i zwieńczenia pomników - a boksyty uważano za bezwartościowy minerał. Aż nagle odkryto sposób otrzymywania aluminium z boksytów w procesie elektrolizy. Proces był tani, a z czasem stał się jeszcze tańszy. Nagle wykorzystanie boksytów stało się dobrym pomysłem, a aluminium upowszechniło się do tego stopnia, że wyrzucamy je do kosza. Dziś intensywnie poszukuje się bogatych złóż boksytów, które nagle okazały się doskonałym rozwiązaniem problemu otrzymywania aluminium.

Nie ma niedobrych pomysłów 59