074 4

nych czynników fizycznych czy innych oddziaływań. Z modyfikacją struktury przestrzennej tych /wieków wiąże się także zmiana spełnianych przez nie funkcji Można na powyższe stw ierdzenie podać w iele przykładów. my ograniczy my się tutaj do jednego Na przykład w wyniku oddziaływania enzym-substrat następują zmiany Mruklury przestrzennej, tak zwanej konformacji enzymu.

Szersze informacje na temat btologicznych związków wielkocząsteczkowych zostały podane w rozdziale poświęconym biofizyce molekularnej.

5.2. Pojęcia ogólne o polimerach i biopolimerach

Polimery lub biopolimery należą do związków wielkocząsteczkowych, zbudowanych z tak zwanych makrocząsteczek o masach cząsteczkowych zawartych w granicach podanych na rycinie 5.1.

Zwózki	Oł^omcry	Znwązki
małocząstoczkowc		wielkocząsteczkowe
		(makrocząsteczki)

10    500    10000    Masa

cząsteczkowa

Rjc. 5.1. Ilustracja graficzna rodzajów kompleksów wielkocząsteczkowych

W powyższej sytuacji kryterium podziału oparte jest na wartości liczbowej masy cząsteczko*?; kompleksu wielkocząsteczkowego.

Polimerami nazywamy syntetyczne związki wielkocząsteczkowe, zaś biopolimerami - naturalne związki wielkocząsteczkowe. Makrocząsteczki składają się z powtarzających ugrupowań atoroowo-c/ąstcczkowych zwanych merami. Warunkiem koniecznym uzyskania makrocząsteczek na drodze syntezy jest przynajmniej istnie me lak zwanej dwufunkcyjności merów. Pod pojęciem funkiyjnoici danego meru rozumie się liczbę posiadanych przez ten mer atomów, cząsteczek lub wiązań zdolnych do reakcji chemicznej.

Na przykład: Mery (A) o jednym podwójnym wiązaniu są dwufunkcyjne. co schematycznie zaznaczamy jak niżej:

-A-

Mery <B) o trzech wiązaniach są trójfunkcyjnc (-B-).

Mery (C) o dwóch podwójnych wiązaniach są cztcrofunkcyjne (-C- ).

74