088

dziemy wspaniale rozwiązanie, tyle że niemożliwe do wprowadzenia w czasie, jaki mamy. Zastanówmy się, czy możemy przesunąć termin. Może to właśnie sprawia, że problem wydaje się beznadziejny.

Jeśli kłopot sprawia nam fuzja dwóch firm takich jak Digital i Compaą, pomyślmy, jak zmieniłby się nasz problem, gdybyśmy mieli pięć lat na jej przygotowanie. Na jakie działy i produkty powinny obie firmy postawić w najbliższych latach, by mogły się bez szwanku połączyć?

Katastrofy

Pożary lasów i powodzie powodują ogromne zniszczenia. Trudno im także zapobiec. W przyrodzie jednak wiele gatunków zwierząt i roślin nauczyło się czerpać korzyści z klęsk żywiołowych. Zyskiwać na nich, a nie tracić. Drzewa na przykład zyskują na tym, że pożary⁷ przetrzebiają lasy. W lasach potrzebne są otwarte przestrzenie, gdyż młodym drzewkom bardzo trudno znaleźć dla siebie niszę, w której mogłyby się rozwijać.

Uczmy się na ich przykładzie. Być może lepiej będzie, jeśli za cel naszego rozwiązania uznamy wykorzystanie klęski, jakiej chcieliśmy uniknąć. Gdy cała nasza praca idzie z dymem, zastanówmy się, jak zagospodarować pogorzelisko. Co możemy z nim zrobić? Skoro musimy zaczynać od początku, to może dobrze byłoby poprawić nasze początkowe założenia? Spójrzmy na zniszczenia jak na niezapisaną kartkę - szansę udoskonalenia naszych pierwotnych planów.

Młody Krzysztof Kolumb skorzystał na tym, że jego statek został zatopiony przez piratów u wybrzeży Portugalii. Choć szybko dopłynął do brzegu, znalazł się bez pieniędzy w obcym kraju. Był to jeden z najszczęśliwszych trafów w jego życiu. Nie miał innego wyjścia, jak tylko pojechać do Lizbony, wżenić się we wpływową rodzinę i zostać liczącym się żeglarzem. W Lizbonie po raz pierwszy usłyszał, że można dotrzeć do Azji, płynąc na zachód, co nota bene świadczy także o tym, że nasze najlepsze pomysły niekoniecznie muszą być naszego własnego autorstwa.

Powodzie zalewają glebę, lecz także ją nawożą. Dla roślin muł naniesiony przez powódź stanowi szansę lepszego rozwoju. Wykorzystują ten naturalny nawóz, by bujniej i szybciej rosnąć. W Chinach, Mezopotamii i Egipcie dzięki powodziom wykiełkowały pierwsze cywilizacje. Te regularne klęski żywiołowe przyczyniały się do rozwoju rolnictwa.

Kiedy czujemy się, jakby świat się nam zawalił, zastanówmy się, jak wykorzystać tę katastrofę do szybszego rozwoju. Czy możemy lepiej wykorzystać czas i poprawić strategię działania? Czego nauczyło nas to doświadczenie? Spójrzmy na powódź jak na szansę pokonania przeciwności losu. Zmiana spojrzenia na katastrofę niekoniecznie uczyni ją lżejszą próbą, lecz jeśli się postaramy, możemy w niej dojrzeć szansę dla siebie.

Nowe narzędzia

Jeżeli masz tylko młotek, każdy problem zaczyna ci przypominać gwóźdź.

- Abraham Maslow

Zmiana narzędzi, jakich używamy do rozwiązania problemu, wpływa na nasz sposób myślenia o nim.

Narzędzia odgrywają decydującą rolę w kształtowaniu strategii postępowania. Rozwiązując problemy, zazwyczaj posługujemy się określonymi metodami. Nasze uzależnienie od nich często przesłania nam inne ciekawe rozwiązania. Zmuszenie się do używania innych narzędzi może nam otworzyć oczy na dziesiątki nowych rozwiązań.

Imperium otomańskie podbiło świat arabski, posługując się nadzwyczaj nowatorskim jak na tamte czasy narzędziem - przywilejami podatkowymi. Miasta otwierały bramy najeźdźcom, gdyż ich mieszkańcy wiedzieli, że pod nowym panowaniem będą płacili niższe daniny. Podatki były równie skutecznym narzędziem w nawracaniu nowych poddanych na islam. Kalif nie zmuszał ich, by zostali muzułmanami, lecz nakładał na nich wyższe podatki. Miliony osób stały się gorliwymi wyznawcami nowej wiary.

W rozdziale tym opisuję mnóstwo „narzędzi”, których można używać jako zarodków pomysłów. Niemal wszystko może być takim narzędziem. Dla przykładu zastanówmy się, do czego mogłaby nam posłużyć chusteczka.

Pięć chusteczkowych rozwiązań

Chusteczki - jeśli twórczo się nimi posłużyć - mogą być wspaniałą pomocą w rozwiązywaniu wielu problemów, nie tylko związanych z higieną nosa. Poniżej opisuję pięć prostych sposobów wykorzystania chustek i chusteczek do rozwiązania ważkich problemów.

Hodowanie zarodków pomysłów 89