102 103

RozditiltX

Jest on jednocześnie urzędnikiem państwowym podlegającym kontroli prefekta i urzędnikiem gminy podlegającym kontroli rady. Do obowiązków mera należy m.ln. wykonywanie policji gminnej w celu zapewnienia porządku, bezpieczeństwa i zdrowia publicznego. W praktyce merowie wybierani są często spośród deputowanych lub senatorów, co wpływa na podniesienie ich autorytetu, a także pozycję gminy. Przewidziana w ustawie kontrola legalności nad działalnością społeczności lokalnych sprawowana jest wstęp nie przez prefekta departamentu oraz przez trybunał administracyjny, a w zakresie wyspecjalizowanym przez regionalną izbę obrachunkową.

Status urzędników w zasadzie nie zmienia się od 1946 roku. w którym uchwalono ustawę o służbie publicznej. Określone zmiany z lat 1983 i 1984 uwypuklają status urzędnika służby publicznej i status służby samorządowej. Istnieje podział na korpusy, których jest ponad 1500. Najważniejsze, np.: korpus dyplomatyczny, korpus Rady Stanu, korpus Inspekcji Finansów czy korpus kopalni, sięgają do dawnych tradycji i mają rozbudowane przepisy szczegółowe. Od 1946 roku istnieje stabilizacja stosunku służbowego oraz stopnie w hierarchii korpusu. Rekrutacja odbywa się na zasadzie konkursów otwartych, ale absolwenci Krajowej Szkoły Administracji CENA) mają określone preferencje, gdyż zakłada się. że selekcja słuchaczy, trudne egzaminy I klasyfikacje gwarantują wysoki poziom fachowy. Absolwenci, którzy z reguły idą do centralnej administracji, polityki, dyplomacji, banków itd.. otrzymują tytuł administratora cywilnego, jak gdyby automatycznie zapewniającego dostęp do najwyższych stanowisk w państwie. Najlepsi absolwenci mają prawo wyboru korpusu. Można nawet mówić o praktycznym monopolu obsadzania niektórych, wysokich stanowisk przez absolwentów ENA Zakłada się. że utrzymują oni ze sobą stałe kontakty. rozumieją interes państwa, są kulturalni i fachowi. Z reguły wyżsi urzędnicy są bardzo dobrze płatni.

W administracji francuskiej często wykorzystuje się koordynację i system uzgadniania decyzji. Łączy to kolektywność, udział czynnika politycznego i nie osłabia jednoosobowej odpowiedzialności. Spory między ministrami rozstrzyga premier, którego pozycja stopniowo rośnie, bo kiedyś był on tylko pierwszym między równymi członkami rządu. Dziś działa Sekretariat Generalny rządu i Gabinet Premiera, ale nadal formalnie Radzie Ministrów przewodniczy Prezydent.

Model niemiecki

Administracja niemiecka od XVIII wieku kształtowała się w ramach poszczególnych państw, małych I dużych, takich jak np. Prusy i Austria, ale można mówić o cechach wspólnych. Wiadomo, że miały miejsce wyłączenia i włączenia Austrii oraz zjednoczenie Niemiec w XIX wieku.

Punktem wyjścia jest oświecona monarchia absolutna, trochę wzorowana na Francji z czasów Ludwika XIV. Monarcha odgórnie wprowadzał określone reformy. Oświecenie to poddanie administracji prawu. Do dziś mówi się o drodze pruskiej, czyli ewolucji administracji, brąz drodze francuskiej, czyli rewolucji. Reformy z XVIIII początku XIX wieku to racjonalizacja systemu administracji centralnej I terenowej, wprowadzenie zawodowych korpusów urzędniczych, odpowiedzialność państwa u

szkody wyrządzone przez urzędnika oraz wprowadzenie samorządu terytorialnego. Tradycyjny podział resortowy zakładał pięć głównych działów administracji: spraw zagranicznych, wojny, skarbu, sprawiedliwości 1 spraw wewnętrznych oraz dominie. w miarę potrzeb tworzenie nowych, najczęściej pączkujących z resortu spraw wewnętrznych, jak np. rolnictwa, handlu, oświaty". Kanclerz ma bardzo silną pozycję. takie polityczną. Jego aparat pomocniczy jest silny i rozbudowany. Na administrację terytorialną mają wpływ rozwiązania federalistyczne. Podział np. na gminy I powiaty, nawiązujący do historii landów, jest trwały. W końcu XVIII wieku stworzono zawodowy i stały aparat administracji. Urzędnicy mieli wysoki status społeczny. Stosunek służby cywilnej nawiązywał do prawa prywatnego. W odróżnieniu od modelu francuskiego, gdzie urzędnik realizował suwerenność państwa, w Niemczech utrata stanowiska nie powodowała automatycznie prawa do utraty uposażenia. Utrata mogła nastąpić jedynie w wyniku orzeczenia sądu lub komisji dyscyplinarnej, jeśli popełnił on przestępstwo. Dobór urzędników kładł nacisk na fachowość i formalne wykształcenie. Egzaminy referendarskle to wykazanie się przede wszystkim znajomością prawa. W pracy administracji dominowało prawnicze podejście do załatwianych spraw. Instytucje samorządowe wciągające obywateli do realizowania zadań administracji publicznej działają pod kontrolą państwa. Gmina ma osobowość prawną. Od 1815 roku istnieje samorząd wyższych szczebli. Uprawnienia władcze i nadzorcze wobec samorządu są duZe. Konstrukcja dualizmu administracji terenowej przejawia się w istnieniu organów administracji rządowej i samorządowej. Samorząd realizuje zadania własne i zlecone.

Sądownictwo administracyjne to kontrola legalności decyzji administracyjnych przez specjalne sądy. ale spory cywilnoprawne, w których stroną jest administracja, rozstrzygają sądy powszechne. Określone rOZnlce w strukturach i metodach występują w poszczególnych landach.

Przykładem różnic może być pozycja gminy. Gmina traktowana jest w Niemczech jako podstawa demokratycznego państwa, w którym władza sprawowana jest przez obywateli. Różnice wiążą się z rodzimymi tradycjami, wyraźnymi wpływami wzorców innych państw, zauważalnymi także w okresie istnienia po U wojnie światowej stref okupacyjnych, a także federacyjną (kraje - landy, dzielące się na powiaty I gminy) budową państwa 1 daleko posuniętą autonomią landów. Pomimo różnic istnieją elementy wspólne, takie jak np. domniemanie właściwości gmin w sprawach z zakresu administracji publicznej w wymiarze lokalnym. Gmina niemiecka jako korporacja terytorialna mieszkańców opiera swą silną autonomię m.ln. na autonomii terytorialnej i administracyjnej. prawie stanowienia przepisów prawa miejscowego, zajmującego w systemie prawnym Niemiec ważne miejsce, autonomii odnoszące) się do finansów, planowania przestrzennego i rozwoju gospodarczego. Z reguły organem stanowiącym reprezentację

“W 1999 roku Istniały w Niemczech, urząd kanclerski oraz ministerstwa - spraw zagranicznych-. sprawiedliwości! finansów: gospodarki: rolnictwa: pracy: obrony: do spraw rodziny, seniorów, kobiet I młodzieży: zdrowia: budownictwa 1 komunikacji: środowiska: oświaty I pomocy rozwojowej.

103