108 109

Rozdziali*

mocy wiążącej, organ administracji traktuje jako podstawę oczekiwanego zachowania się adresata. Inne definicje kładą nacisk na urzeczywistnienie bezpośredniego wpływu przy łącznym wykorzystaniu władczych i nlewładczych środków oddziaływania lub łączenia porozumienia i dobrowolności. W literaturze spotykane są też sformułowania porównujące gyoseishido do sugestii, doradztwa lub rekomendacji wydawanej przez upoważniony do tego organ administracji w zakresie swoich kompetencji.

Opierająca się na zwyczaju i osadzona w tradycyjnej, z mniejszym niż zachodnioeuropejska doktryna rygoryzmem traktująca pogląd, te prawo to system prawidłowo ustanowionych 1 podanych do wiadomości reguł, w japońskiej kulturze prawnej gyoseishido stosowana jest na wszystkich szczeblach I kierowana zarówno na zewnątrz. jak i w ramach wewnętrznych administracji. Najczęściej ma formę pisemną, lecz stosowana jest także ustnie. Adresatami są najczęściej publiczne jednostki organizacyjne. ale także i jednostki gospodarcze, organizacje społeczne, osoby prawne oraz osoby fizyczne. Celem jest nakłonienie adresatów do realizowania założonej przez administrację polityki państwa w konkretnej sprawie lub dziedzinie, na terytorium całego państwa lub w określonym terenie. Sądowa kontrola legalności może dotyczyć m.in. zakresu działania organu wydającego gyoseishido, określonych warunków wydawania odnoszących się do formy pisemnej, a w określonych sytuacjach łączyć się także z oceną celowości. Teoria często zestawia gyoseishido z szeroko rozumianym swobodnym uznaniem, odnoszącym się zarówno do formy, jak i treści, przyjmując brak charakteru prawnego odpowiedzialności organów posługujących się tą formą działania. Fakt zastosowania się do gyoseishido powoduje działanie na własny rachunek adresata.

Faktyczne stosowanie się adresatów do gyoseishido. choć najczęściej nie jest ono traktowane jako polecenie, którego niewykonanie pociągnie za sobą określone skutki prawne, oparte jest na przekonaniu, że wszyscy stosują się do gyoseishido. oraz obawie

0    .utratę twarzy’ i uznanie przez otoczenie za jednostkę antyspołeczną. Łączy się też z wysoką rangą administracji, w założeniu zawsze reprezentującej interes społeczny

1    będącej reprezentacją polityczną państwa, zatrudniającej fachowców i posiadającej dużo istotnych informacji, a także mogącej się w określony sposób zachować w przyszłości ftozycja administracji wiąże się też z dominującym przekonaniem, że jej działalność to rozwiązywanie ważnych problemów, więc tym samym umożliwienie członkom społeczności skupienie się na własnych problemach, a zwłaszcza pracy.

Umiejętność łączenia tradycji z indywidualizacją życia społecznego i rosnącą rolą konkurencji oraz dominującym w śwlecie szacunkiem dla prawa jako obowiązującej regulacji jest specyficznym przejawem funkcjonowania administracji japońskiej.

ROZDZIAŁ X

PODZIAŁ TERYTORIALNY

Literatura — Brzeziński W. Podział terytorialny państwa Jako zagadnienie ustrojowe \*) Problematyka podziału terytorialnego kraju. Warszawa 1974: ChróSclelewskl W. Podziały terytorialne specjalne. Warszawa 1987: ćwik W, RederJ,, Lubelszczyzna - dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych I ustroju władz. Lublin 1977: EUanowiklM- Przesłanki reform podziału terytorialnego. Warszawa 1982: KowalewskiS. Teoria struktury administracji państwowej. Warszawa 1975; LangrodJS. Ze studiów nad podziałem administracyjnym państwa. Kraków 1991: LcońsklZ. Kształtowanie się podziału terytorialnego w okresie trzydziestolecia Polski Ludowe). PIP 1975. nr 12: Leoń-skl Z., Podział terytorialny [w>] System prawa administracyjnego, 11, Wrocław 1977: Lętowskl /;. Kształtowanie się koncepcji podziału terytorialnego w europejskich państwach socjalistycznych. .Problemy Rad Narodowych" 1974. nr 29; Raczka B-, Podział administracyjny Polski w 25-leclu, .Gospodarka i Administracja Terenowa* 1969. nr 7-8: Reder Uitrojowo-prawna geneza stoik polskich województw w ujęciu historycznym. Annales UMCS. Secdo G. voI XL Lublin 1995: Sok-czak JC, Zagadnienia terytorialnej organizacji Polski. Warszawa 1977: UraE. Podział terytorialny państwa dla celów specjalnych. SI 1996. nr 32: Ura E. Prawne 1 społeczne aspekty podziałów terytorialnych w Polsce Ludowej [wij Rzeszowskie Zeszyty Naukowe-Prawo- Ekonomia J 935. nr 1. Wysocka E. Raport w sprawie aktualnego stanu terytorialnego podziałów specjalnych i kierunków ich ujednolicania. ST 1996. nr 4.

Podział terytorialny państwa Jest bardzo ważnym elementem skuteczności działa* nia administracji publicznej 1 odgrywa Istotną rolę w całokształcie funkcjonowania państwa. Jest zawsze i ściśle związany z zasadami ustrojowymi 1 gospodarczymi, szeroko rozumianym życiem społecznym, prawami człowieka i obywatela, a także tradycjami itd. Polska Jest przykładem państwa, które nie tylko często zmieniało swoje granice zewnętrzne, czego charakterystycznym przejawem jest zauważalne od XVI wieku przesuwanie na zachód granicy wschodniej, a po U wojnie światowej granicy zachodniej, ale także bardzo często zmieniało swój podział terytorialny. O Ile Jednak w odległej przeszłości granice państwowe i granice podziałów terytorialnych nie odgrywały tak wielkiej roli w świadomości mieszkańców państwa¹’, o tyle dzisiaj, w okresie tworzenia się wielu nowych państw i dążeń separatystycznych, zagadnienia granic państwowych budzą wielkie zainteresowanie oraz emocje 1 nie osłabiają ich tworzące się duże struktury międzynarodowe, regionalizacja czy ogólne kurczenie się świata, związane mań. z rozwojem współpracy gospodarczej, techniki i komunikacji.

¹⁵Przeciętny polaki szlachcic w XVIII wieku nie zdawał sobie sprawy, czy np. Smoleńsk, Potrawa. Szczecin łub Wrocław znajdują się w granicach Korony l Litwy, a państwo jest podzielone na dzielnice, prowincje łub województwa.