238 XI. Szeregi potęgowe Zadania 239
238 XI. Szeregi potęgowe Zadania 239
Ponieważ wszystkie pochodne funkcji / (x) = sin x są ograniczone, jest bowiem spe) niony warunek |/(B)(x)| < 1 dla dowolnego n i każdego x, więc (na podstawie uwagi na stro' nicy 236) jest spełniony warunek lim R„- 0.
n-+ co
Zadanie 11.10. Rozwinąć w szereg Maclaurina funkcję /(x) = cos x. Rozwiązanie. Pochodna dowolnego rzędu n wyraża się wzorem
fM(x) = cos (x + n • -|jt).
Otrzymujemy stąd pochodne:
/<4*+»(x)=-sinx, skąd /(4‘+1)( 0) = 0,
/<4*+2'(x)=-cosx, skąd /<4*+2)(0)=-l,
/(4t + 3)(x) = sinx, skąd f(4k+3,(0) = 0,
/(4*> (x) = cos x, skąd f4k)(0) = 1.
Dołączając warunek/(0)= 1 otrzymujemy poszukiwane rozwinięcie
: +...
x2 x4 x4k x4* + 2
41
214
696
i ogólnie skąd
5(5-0 S(s-l)(s-2) ,
ii +^rx +—ji— * +■
an+ 1 |
s — n | |
a„ |
n + l |
2a°anie 11.13. Rozwinąć w szereg Maclaurina funkcję
/(*)=-
Vi
+x
cosx 1 2! + 4! +(4/c)! (4k+2)l
Łatwo wyliczyć, że R— +ca. Warunek lim R„ = 0 jest spełniony, gdyż funkcje cos*
n-+oo
i wszystkie jej pochodne są co do bezwzględnej wartości nie większe od 1.
Zadanie 11.11. Rozwinąć w szereg Taylora funkcję
/(x)=10x5+7x4-12x3+x2-3x + 5
W' otoczeniu punktu x = 1.
Rozwiązanie. Obliczamy wartości pochodnych w punkcie x=l:
/'(x) = 50x4 + 28x3 — 36x2 + 2x — 3, skąd /'(1) = 41,
/ ”(x) = 200x3 + 84x2 — 72x + 2, skąd /"(1) = 214,
/"'(x) = 600x2 +168x—72, skąd /"'(1) = 696,
/(4)(x) = 1200x +168, skąd /(4)(1)= 1368,
/<5)(x) = 1200, skąd /(5,(1)= 1200,
a wszystkie dalsze pochodne są równe zeru. Obliczamy również
/(l) = 10 + 7 —12 + 1—3 + 5 = 8 i po podstawieniu do wzoru (11.2.2) otrzymujemy
1368 „4,1200^ „s?
^ pU U^1U9/,ŁXCU]U
/(x) = 8+41(x—l) + 107(x—l)2 + 116(x—l)3 + 57(x—l)4 + 10(x—l)s. Zadanie 11.12. Rozwinąć w szereg Maclaurina funkcję
/(x) = (l+x)J,
gdzie s jest dowolną liczbą rzeczywistą różną od zera.
Rozwiązanie. Obliczamy kolejne pochodne funkcji:
/'(x) = s(l +x)s_l, skąd /'(0) = s;
/"(x) = s(s-l)(l+x),_2. skąd /"(0)=s(s-l),
/'"(x) = s(s-l)(s-2)(l+x)'-3, skąd /"'(0) = s(s-l)(s —2),
/<">(x) = s(s — l)(s —2)... (s —n + 1)(1 +x)s
/<B,(0) = s(s— l)(s —2)... (s —n +1). Dołączając/(O) = 1 otrzymujemy poszukiwane rozwinięcie
Biorąc stosunek an+J/a„ po uproszczeniu otrzymujemy:
► 1, gdy n-» oo
na podstawie twierdzenia (11.1.3) promień zbieżności R= 1.
Jeżeli 5 jest liczbą naturalną, to rozwinięcie (1) zawierać będzie skończoną ilość 5+1 wyrazów, gdyż funkcja, którą rozwijamy, jest wówczas wielomianem stopnia s i tym sa-n'ym ma tylko 5 pochodnych różnych od zera (por. zad. 11.11). Jeżeli s nie jest liczbą ^turalną i 5+0, to rozwinięcie (1) jest nieskończone i należy zbadać resztę R„. Można Okazać, że wówczas dla |x|< 1 reszta R„ dąży do zera.
Rozwiązanie. Zakładamy, że x>-l. Podstawiając we wzorze (1) poprzedniego Udania s= otrzymujemy
1 -i.r-Ss 1