234 XI. Szeregi potęgowe
Zadanie 11.4. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego
“ n" „ 1 22 2 33 3 44 4
V —y =— xł-r-t ł-ir H—7 x +... „t“i 2" 2 22 2} 24
Rozwiązanie. Mamy tu a„ = n"j2n. Stosujemy kryterium Cauchyego (11.1.4); manty
lim yan= lim nl — = lim—*= + oo, czyli fl=0,
n -»ct) n — CS) ' ~ II -* co ^
a więc szereg jest rozbieżny dla każdej wartości x#0.
Zadanie 11.5. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego
y( sin — ) = xsin 1 + x‘sin4 + xJsin3 + .
Rozwiązanie. Mamy tu a„ = sin —, an+, =sin - . a więc
n n +1
sin
I
a. +1 n 4-1
lim-= lim- = lim
O-n n-.n\
1 I
— sin-
n n +1 n
n -* cc n-*co
1
I n +1
= 1, czyli R = I
sin •
i sin —
n
n n +1
Gdy x=l, otrzymujemy szereg Y sin — (por. zad. 3.10) rozbieżny, a gdy x=-l,
n= i n
“ 1
otrzymujemy szereg Y (— l)"sin zbieżny na podstawie kryterium Leibniza.
n= i n
Zadanie 11.6. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego X (2+(-l)',)x" = 3+x + 3x2+x:!+3x4+x5+...
n = 0
Rozwiązanie. Z postaci szeregu widać bezpośrednio, że stosunek a„ + Ja„ przybiera na przemian wartości j i 3, nie możemy więc stosować twierdzenia (11.1.3). Możem) jednak zastosować twierdzenie (11.1.4); na podstawie wzoru lim \Ian — 1 dla fl>0 otrzy
n-* co
mujemy
lim "s/an = 1, czyli R = 1.
n -* oo
Gdy x = — 1 albo x=l, szereg jest rozbieżny.
Zadanie 11.7. Znaleźć promień zbieżności szeregu potęgowego
co
fl — 1
Rozwiązanie. Stosowanie podanych wzorów na promień zbieżności nie daje tutaj r{Zu!tatu. Spróbujmy zastosować kryterium bezwzględnej zbieżności. W tym celu ba-zbieżność szeregu utworzonego z bezwzględnych wartości wyrazów danego szeregu, flrjemy, że wartość bezwzględna iloczynu równa się iloczynowi wartości bezwzględnych wszystkich czynników, więc
»= 1 n= 1
ao
ffa podstawie nierówności |sin n\ < 1 mamy |sin n\■ \x\" < |jc|”. Szereg £ |.v|n, jako szereg
n = 1
geometryczny, jest zbieżny dla |.v|<l, a więc na podstawie kryterium porównawczego szereg (2) jest zbieżny, a tym samym szereg (1) jest bezwzględnie zbieżny dla |x| < 1. Wykazaliśmy więc, że promień zbieżności R szeregu (1) spełnia nierówność R^l.
00
Gdy -v= 1, szereg (1) przybiera postać £ sin n. Szereg ten jest rozbieżny, gdyż nie jest
n = l
spełniony warunek konieczny zbieżności szeregu, tzn. nie istnieje granica lim sin n. Z roz-
II ”♦00
bieżności tego szeregu wynika nierówność 1, co w połączeniu z nierównością R^l, daje R= 1-.
Na koniec zauważmy, że dla x = — 1 szereg (1) jest rozbieżny.
§ 11.2. ROZWIJANIE FUNKCJI W SZEREG POTĘGOWY
Jeżeli funkcja /(x) ma n-tą pochodną fM(x) w pewnym przedziale domkniętym zawierającym punkt a, wówczas dla każdego x z tego przedziału ma miejsce następujący wzór Taylora:
(U.2.1) f(x)=f(a)+Ł^(x-a) + £~(x-a)2 + ...
n!
Idzie a<c„<x przy x>a i x<c„<a przy x<a.
We wzorze Taylora przedstawiamy funkcję jako sumę o/i+l składnikach (skończona ilość).
W ostatnim wyrazie występuje liczba cB, której wartość jest na ogół dla każdego x i n 'nna- Więc c„ jest nieznaną bliżej funkcją x i należałoby właściwie pisać c„(x). Oznaczenie C* c jest skrótem. Ostatni wyraz we wzorze Taylora oznaczamy przez R„:
n!
, nazywamy resztą wzoru Taylora. Reszta przez nas podana nosi nazwę reszty postaci '98range'a.